Update: 23:59
Κρίσιμη παραμένει η κατάσταση της υγείας του πρωθυπουργού της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο, που τραυματίστηκε σοβαρά το μεσημέρι της Τετάρτης όταν δέχθηκε πυροβολισμούς κατά την αποχώρησή του από κυβερνητική σύσκεψη στην πόλη Χάντλοβα της Σλοβακίας.
Όπως δήλωσε το βράδυ (λίγο πριν τις 23:00 ώρα Ελλάδος) ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της χώρας Τόμας Ταράμπα, το πολύωρο χειρουργείο στο οποίο υποβλήθηκε ο Φίτσο πήγε καλά και προς ώρας η ζωή του Σλοβάκου πρωθυπουργού δεν βρίσκεται σε κίνδυνο, με τον Ταράμπα να εκφράζει την πεποίθηση ότι τελικά ο Φίτσο θα καταφέρει να βγει νικητής.
O Ταράμπα δήλωσε, σύμφωνα με το BBC, ότι o Φίτσο πυροβολήθηκε “από πολύ κοντά”, ενώ πρόσθεσε ότι “τραυματίστηκε βαριά – μία σφαίρα τον έπληξε στο στομάχι και μια δεύτερη σε άρθρωση – αμέσως μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο και οδηγήθηκε στο χειρουργείο”.
Μετά τη σύντομη αναφορά στην κατάσταση της υγείας του Φίτσο, ο Ταράμπα επέκρινε τα κόμματα της σλοβακικής αντιπολίτευσης γιατί όπως δήλωσε χρησιμοποιώντας “ψευδείς ρητορικές” περιέγραφαν τον Φίτσο “σχεδόν σαν τέρας”, αφήνοντας να εννοηθεί ότι φέρουν ευθύνη για τη δολοφονική επίθεση κατά του Σλοβάκου πρωθυπουργού. Στη συνέχεια πρόσθεσε ότι τέτοια σχόλια δεν έχουν χώρο σε μια δημοκρατία.
Στη ρητορική μίσους απέδωσε την επίθεση νωρίτερα και ο υπουργός Εσωτερικών της χώρας, Μάτους Σουτάι-Έστοκ, τονίζοντας ότι αυτή έχει ενταθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι “αυτό που ξεκίνησε τώρα, το έσπειραν πολλοί από εσάς, το μίσος σας”.
Ο Σουτάι-Έστοκ απηύθυνε έκκληση προς όλους τους πολίτες να σταματήσει η ρητορική του μίσους, σημειώνοντας ότι “δεν μπορούμε να απαντάμε στο μίσος με μίσος” και πρόσθεσε ότι οι αρχές κάνουν ό,τι μπορούν για να προστατεύσουν τους πολιτικούς της χώρας.
Συμπλήρωσε δε ότι εφεξής θα προσφέρεται προστασία προς όλους τους κυβερνητικούς αξιωματούχους που δυνητικά μπορεί να αποτελέσουν στόχους τέτοιων επιθέσεων, καθώς και σε δημοσιογράφους και δημόσια πρόσωπα.
Ο υπουργός Άμυνας της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Κάλινακ, δήλωσε νωρίτερα (21:00 ώρα Ελλάδος) ότι ο πρωθυπουργός Φίτσο βρισκόταν στο χειρουργείο για περισσότερες από τρεις ώρες, ενώ περιέγραψε την κατάσταση της υγείας του ως εξαιρετικά κρίσιμη. Ο Κάλινα δήλωσε ότι “αυτό που συνέβη σήμερα αποτελεί στίγμα που θα μας κηνυγά για πολλά χρόνια”, αλλά πρόσθεσε ότι “προς ώρας όλοι σκεφτόμαστε την κατάσταση του πρωθυπουργού μας Ρόμπερτ Φίτσο” και “ελπίζουμε ότι είναι αρκετά δυνατός ώστε να αντιμετωπίσει τον τραυματισμό του”.
Συνεχίζοντας ο Κάλινακ σημείωσε “ότι δεν βρίσκει λόγια για να περιγράψει αυτό του οποίου γίναμε μάρτυρες σήμερα”, σημειώνοντας ότι 30 χρόνια μετά την ίδρυση της Σλοβακίας η χώρα εμφανίζει μια εικόνα που δεν αρέσει σε κανέναν. “Μετά από 30 χρόνια, φτάσαμε στη σημερινή στιγμή, σε αυτήν τη συνέντευξη Τύπου”, σημείωσε ο Σλοβάκος υπουργός Άμυνας, προσθέτοντας ότι αν αυτό δείχνει ότι η χώρα άλλαξε, “άλλαξε σε κάτι που δεν αρέσει σε κανέναν. Δεν βοηθάει σε τίποτα να συνεχίσουμε έτσι, ας το σταματήσουμε”.
Ποιος είναι ο φερόμενος ως δράστης
Ο φερόμενος ως δράστης της δολοφονικής επίθεσης κατά του Ρόμπερτ Φίτσο συνελήφθη από την πρώτη στιγμή σχεδόν. Όπως ανέφεραν αργότερα τοπικά μέσα ενημέρωσης πρόκειται για τον 71 ετών Σλοβάκο λογοτέχνη Γιουράι Τσιντούλα.
Όπως προκύπτει από βίντεο που ανέβασε στην πλατφόρμα X το πρακτορείο Nexta, ο δράστης φαίνεται να δηλώνει πως το κίνητρο της επίθεσης ήταν η διαφωνία του με τις πολιτικές της κυβέρνησης.
‼️ Video of the first interrogation of the man who shot Fico 5 times
The writer Juraj Cintula, who shot #Slovak Prime Minister #Fico, said he did it because he disagreed with the government’s policies. pic.twitter.com/DDPBLnyxFj
— NEXTA (@nexta_tv) May 15, 2024
Εκπρόσωπος του Υπουργείου Εσωτερικών της Σλοβακίας σημείωσε από νωρίς ότι οι σλοβακικές αρχές υποψηφιάζονται πως τα κίνητρα του δράση ήταν πολιτικά υποκινούμενα.
Σλοβακικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν επίσης ότι ο δράστης ήταν πρώην φρουρός ασφαλείας σε εμπορικό κέντρο, συγγραφέας τριών ποιητικών συλλογών και μέλος της Σλοβακικής Εταιρείας Συγγραφέων.
Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό μέσο ενημέρωσης Aktuality.sk, ο γιος του δράστη ανέφερε ότι ο πατέρας του είχε νόμιμη άδεια οπλοφορίας, χωρίς πάντως να κατονομάσει κανέναν εξ αυτών. “Δεν έχω ιδέα τι σκοπό είχε ο πατέρας μου, τι σχεδίαζε, τι συνέβη”, ανέφερε.
Την σύλληψη του δράστη γνωστοποίησε νωρίτερα και η πρόεδρος της Σλοβακίας Ζουζάνα Τσαπούτοβα, η οποία δήλωσε χαρακτηριστικά ότι το άτομο που πυροβόλησε τον Σλοβάκο πρωθυπουργό συνελήφθη από την αστυνομία η οποία “θα παράσχει περαιτέρω πληροφορίες όταν είναι δυνατόν”.
Η Σλοβάκα πρόεδρος σε δήλωσή της καταδίκασε την επίθεση και ευχήθηκε ταχεία ανάρρωση στον πρωθυπουργό της χώρας.
I am shocked. We are all shocked by the terrible and vile attack on Prime Minister Robert Fico. We may not fully comprehend yet the seriousness of what has happened today. The shooting of the Prime Minister is first and foremost an attack on a human being — but it’s also an… pic.twitter.com/CrP6icgsWy
— Zuzana Čaputová (@ZuzanaCaputova) May 15, 2024
Το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης της Σλοβακίας, Progressive Slovakia ακύρωσε την προγραμματισμένη για το βράδυ της Τετάρτης διαμαρτυρία κατά των κυβερνητικών μεταρρυθμίσεων του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα.
“Καλούμε όλους τους πολιτικούς να απέχουν από οποιεσδήποτε εκφράσεις που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην κλιμάκωση της έντασης”, δήλωσε ο ηγέτης του κόμματος, Μίχαλ Σιμέκα.
Κυρ. Μητσοτάκης: “Σοκαρισμένος από την αποτρόπαια επίθεση”
“Σοκαρισμένος” δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από την δολοφονική απόπειρα κατά της ζωής του Σλοβάκου πρωθυπουργού Ρόμπερτς Φίτσο, σε ανάρτηση του στην αγγλική γλώσσα στο “Χ”. Ο πρωθυπουργός τόνισε με κατηγορηματικό τρόπο ότι τέτοιες πράξεις βίας δεν έχουν θέση στις κοινωνίες μας, και ευχήθηκε ταχεία ανάρρωση στον Σλοβάκο πρωθυπουργό.
“Σοκαρισμένος από την αποτρόπαια επίθεση εναντίον του πρωθυπουργού της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο. Τέτοιες πράξεις βίας δεν έχουν θέση στις κοινωνίες μας. Του εύχομαι ταχεία ανάρρωση” ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης.
Παγκόσμιο σοκ και καταδίκη για το συμβάν
Την “άθλια επίθεση” καταδίκασε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σχολιάζοντας πως “τέτοιες πράξεις βίας δεν έχουν θέση στην κοινωνία μας και υπονομεύουν το ύψιστο κοινωνικό αγαθό, που είναι η δημοκρατία”. “Οι σκέψεις μου βρίσκονται με τον πρωθυπουργό Φίτσο και την οικογένεια του”, συμπλήρωσε.
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ και η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα δήλωσαν σοκαρισμένοι από το συμβάν. “Τίποτα δε μπορεί να δικαιολογήσει τέτοιες πράξεις βίας”, τόνισε με ανάρτηση του στο Χ ο Σ. Μισέλ, με την Ρ. Μέτσολα να αναφέρει: “Εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καταδικάζω αυτή τη βίαιη επίθεση. Οι σκέψεις μου είναι μαζί του και με την οικογένειά του αυτή τη δύσκολη στιγμή”.
Ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς δήλωσε μέσω ανάρτησης του στο X: “Είμαι σοκαρισμένος από την άνανδρη απόπειρα δολοφονίας κατά του Σλοβάκου πρωθυπουργού, Ρόμπερτ Φίτσο. Η βία δεν έχει θέση στην ευρωπαϊκή πολιτική”.
Στο ίδιο μήκος κινήθηκαν και οι αναρτήσεις των πρωθυπουργών της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ και Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, οι οποίοι καταδίκασαν σοκαρισμένοι το γεγονός και εξέφρασαν τη συμπαράσταση τους προς τον Ρ. Φίτσο.
“Είμαι σοκαρισμένος από την τραγική αυτή είδηση. Όλες οι σκέψεις μου είναι με τον πρωθυπουργό Φίτσο και την οικογένεια του”, δήλωσε ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Ρίσι Σούνακ.
“Βαθύτατα σοκαρισμένος” από την “αποτρόπαια επίθεση εναντίον του φίλου μου Ρόμπερτ Φίτσο”, δήλωσε και ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν.
Ο Τσέχος πρωθυπουργός, Πετρ Φιάλα δήλωσε επίσης σοκαρισμένος από την είδηση, ευχόμενος με τη σειρά του ταχεία ανάρρωση στον Σλοβάκο ομόλογο του, ενώ το ίδιο έπραξε και ο Ρουμάνος πρωθυπουργός, Μαρσέλ Τσολάκου, υπογραμμίζοντας πως οι δράστες πρέπει να τιμωρηθούν.
Τη συμπαράσταση τους εξέφρασαν επίσης ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ. “Η επίθεση κατά του Σλοβάκου πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο είναι αποτρόπαια”, δήλωσε ο Ζελένσκι σε μήνυμά του στην πλατφόρμα Χ, συνεχίζοντας: “Καταδικάζουμε απερίφραστα αυτή την πράξη βίας σε βάρος του αρχηγού της κυβέρνησης ενός γειτονικού κράτους και εταίρου”, ενώ ο Γ. Στόλτενμπεργκ δήλωσε “σοκαρισμένος και αποτροπιασμένος”.
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, σε γραπτή ανακοίνωση της κυβέρνησης της Ρώμης, υπογραμμίζει ότι “με τη σκέψη της είναι κοντά στον Ρόμπερτ Φίτσο, στην οικογένειά του και στον φίλο λαό της Σλοβακίας”. “Επιθυμώ, και εξ ονόματος της ιταλικής κυβέρνησης, να εκφράσω την απερίφραστη καταδίκη κάθε μορφής βίας και κάθε επίθεσης στις βασικές αρχές της δημοκρατίας και της ελευθερίας”, πρόσθεσε.
Σε ανάρτηση του στο X, ο Ισπανός πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεζ δήλωσε “τρομοκρατημένος και εξοργισμένος από την επίθεση”. “Η Ισπανία στέκεται στο πλευρό του Ρόμπερτ Φίτσο, της οικογένειάς του και του σλοβακικού λαού σε αυτήν την εξαιρετικά δύσκολη στιγμή. Τίποτα δεν μπορεί ποτέ να δικαιολογήσει τη βία”, πρόσθεσε.
Ο Αυστριακός καγκελάριος, Καρλ Νεχάμερ δήλωσε πως “το μίσος και η βία δεν έχουν θέση στις δημοκρατίες μας”, ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ ντε Κρο έκανε λόγο για “επίθεση στη δημοκρατίας”, ενώ ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Λουίς Μοντενέγκρο εξέφρασε την αλληλεγγύη του στον Σλοβάκο ομόλογο του καταδικάζοντας “την απαράδεκτη και βάρβαρη πράξη πολιτικής βίας”.
Την καταδίκη και συμπαράσταση τους εξέφρασαν επίσης η Δανή πρωθυπουργός Μέτε Φρέντερικσεν, η Εσθονή ομόλογος της, Κάγια Κάλλας, ο πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα και ο Λετονός πρόεδρος Έντγκαρς Ρινκέβιτς.
Β. Πούτιν: Τερατώδες έγκλημα
Και η Ρωσία εξέφρασε την καταδίκη της για την απόπειρα δολοφονίας εις βάρος του Σλοβάκου πρωθυπουργού.
Αρχικά, ο Ρώσος πρεσβευτής στη Μπρατισλάβα, Ιγκόρ Μπρατσίκοφ, σε επιστολή προς τον Φίτσο που δημοσίευσε η ρωσική πρεσβεία στη σελίδα της στο Facebook, δήλωσε ότι καταδικάζει σθεναρά “αυτήν την πράξη βίας”, εκφράζοντας την πεποίθησή για “την ανάγκη τιμωρίας των δραστών”.
Στη συνέχεια, ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, με μήνυμα του στο Telegram χαρακτήρισε την απόπειρα ως “τερατώδες έγκλημα”:
“Δεν μπορεί να υπάρξει καμία δικαιολογία για αυτό το τερατώδες έγκλημα. Γνωρίζω τον Ρόμπερτ Φίτσο, είναι ένας θαρραλέος και δυναμικά σκεπτόμενος άνθρωπος. Ελπίζω ότι αυτά τα προτερήματα του θα τον βοηθήσουν να επιβιώσει από αυτή τη δύσκολη κατάσταση”, σχολίασε ο Πούτιν.
Τζο Μπάιντεν: Καταδικάζουμε αυτή τη φρικτή πράξη βίας
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έκανε επίσης δηλώσεις για το συμβάν, λέγοντας πως είναι “θορυβημένος” από την επίθεση και πως ο ίδιος και η σύζυγός του, Τζιλ, προσεύχονται για τη γρήγορη ανάρρωση του Ρόμπερτ Φίτσο: “Οι σκέψεις μας είναι με την οικογένεια του Σλοβάκου πρωθυπουργού και το λαό της Σλοβακίας”.
Κλείνοντας, αφού καταδίκασε ”αυτή τη φρικτή πράξη βίας”, τόνισε πως η πρεσβεία των ΗΠΑ “βρίσκεται σε στενή επαφή με την κυβέρνηση της Σλοβακίας και είναι έτοιμη να βοηθήσει”.