-
Εικόνα διχασμού εμφανίζει ο ευρωπαϊκός χάρτης των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς παρουσιάζει σημαντικές διαφοροποιήσεις τιμών. Οι αγορές της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης παρουσιάζουν χαμηλές τιμές αισθητά κάτω από τα 100 ευρώ η μεγαβατώρα, την ίδια στιγμή που στην ανατολική και νοτιοανατολική Ευρώπη ο πήχης των τιμών ξεπερνά κατά πολύ το όριο των 100 ευρώ.
Η γραμμή που διαχωρίζει τη φθηνή Δύση από την ακριβή Ανατολή ξεκινά στα σύνορα Αυστρίας-Ουγγαρίας. Ενδεικτικά, για σήμερα η τιμή της Αυστρίας είναι στα 78 ευρώ η μεγαβατώρα όταν στην Ουγγαρία η τιμή είναι στα 176 ευρώ η μεγαβατώρα. Αντίστοιχες είναι οι διαφορές και στις υπόλοιπες αγορές: στην κεντρική και δυτική Ευρώπη οι τιμές σήμερα κυμαίνονται μεταξύ 78 και 85 ευρώ, σε αγορές όπως η Γαλλία (78 ευρώ η μεγαβατώρα), η Γερμανία (85 ευρώ η μεγαβατώρα), το Βέλγιο (80 ευρώ η μεγαβατώρα). Αντίθετα, στην ευρύτερη περιοχή μας οι τιμές εμφανίζονται σημαντικά αυξημένες: Βουλγαρία 192 ευρώ η μεγαβατώρα, Ρουμανία 193 ευρώ η μεγαβατώρα, Ουκρανία 105 ευρώ η μεγαβατώρα, Σλοβακία 133 ευρώ η μεγαβατώρα, Σερβία 212 ευρώ η μεγαβατώρα, Αλβανία 256 ευρώ η μεγαβατώρα και βέβαια Ελλάδα 159 ευρώ η μεγαβατώρα.
Αντίστοιχες είναι οι διαφορές στον μέσο όρο των τιμών του Ιουλίου. Η περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης εμφανίζεται αισθητά ακριβότερη σε σύγκριση με την κεντρική Ευρώπη τον μήνα που διανύουμε. Στην κορυφή του πίνακα με τις πιο ακριβές τιμές τον Ιούλιο βρίσκονται η Αλβανία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Σερβία, η Βουλγαρία, η Ελλάδα και η Ουκρανία με τιμές από 138 έως 163 ευρώ η μεγαβατώρα. Αντίθετα, χώρες όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Ελβετία, η Γερμανία και η Γαλλία παρουσιάζουν τιμές από τα 36 έως τα 64 ευρώ η μεγαβατώρα.
Τώρα γιατί παρουσιάζονται αυτές οι διαφορές και για ποιο λόγο η ανατολική Ευρώπη είναι ακριβότερη από τη δυτική; Πέρα από τους συγκυριακούς λόγους, δηλαδή τον εποχικό καύσωνα που πλήττει την περιοχή μας, καταγράφονται και μια σειρά από δομικούς λόγους. Ενώ στην περιοχή της ανατολικής Ευρώπης οι διασυνδέσεις είναι αδύναμες, στην κεντρική και δυτική Ευρώπη υπάρχει πολύ πιο ενισχυμένο δίκτυο που διασφαλίζει την άρτια διασύνδεση των αγορών. Επίσης, στην κεντρική Ευρώπη οι αγορές είναι πιο ανοιχτές, τα χρηματιστήρια ενέργειας είναι πιο διαφανή, υπάρχει ρευστότητα και είναι πιο ανταγωνιστικά. Έτσι οι αγορές διασυνδέονται και αλληλοκαλύπτουν τις ανάγκες τους, αξιοποιώντας τις διαθέσιμες πηγές παραγωγής όπως η πυρηνική ενέργεια, τα άφθονα χερσαία και υπεράκτια αιολικά πάρκα κ.λπ.
Σε αυτές τις συνθήκες λοιπόν, η δυτική και κεντρική Ευρώπη εμφανίζει πιο ανταγωνιστικές τιμές την ίδια στιγμή που στην περιοχή μας η μίνι κρίση των τελευταίων ημερών έχει εκτοξεύσει τα κόστη και δοκιμάζει τις αντοχές των συστημάτων.