-|-
Παρά τη μεγάλη νευρικότητα που κυριαρχεί στην αγορά ομολόγων της Ευρωζώνης, στην Ελλάδα τα πράγματα δείχνουν πιο ήσυχα, αφού οι ελληνικοί τίτλοι χρέους αναμένεται να παραμείνουν περιζήτητοι και το 2024, ενώ το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους να μειώνεται σταθερά.
Οι πρώτοι θετικοί οιωνοί έρχονται από την αγορά. Το ελληνικό 10ετές ομόλογο έχει βελτιώσει τη θέση του παρά το αρνητικό κλίμα που κυριαρχεί για τις οικονομικές επιδόσεις της Ε.Ε. Πλέον, η απόδοση του ελληνικού τίτλου αναφοράς στο τέλος της εβδομάδας βρισκόταν στο 3,86%, 60 μονάδες βάσης κάτω από το ιταλικό που είχε απόδοση 4,50% και 20 μονάδες πάνω από το αντίστοιχο ισπανικό, η απόδοση του οποίου είναι στο 3,68%.
Στη σημερινή επανέκδοση του 10ετούς ομολόγου, μάλιστα, η απόδοση υποχώρησε περαιτέρω στο 3,76%, από 4,34% που ήταν στη δημοπρασία της 18ης Οκτωβρίου, με τις συνολικές προσφορές να φτάνουν τα 933 εκατ. ευρώ.
Το θετικό story για την ελληνική οικονομία, το οποίο έχει την αντανάκλασή του και στα ελληνικά ομόλογα, φαίνεται ότι συνεχίζεται παρά την κακή διεθνή συγκυρία. Εκτός όμως από τις προοπτικές, τις οποίες ενίσχυσε η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, υπάρχουν και στοιχεία τα οποία θα διασφαλίσουν ότι, παρότι το ελληνικό χρέος θα κλείσει οριακά κάτω από το 160% του ΑΕΠ για φέτος, το κόστος των τόκων θα μειωθεί από το 2,9% του ΑΕΠ, στο 2,7% του ΑΕΠ, στο τέλος του επόμενου χρόνου.
Το πρώτο από τα στοιχεία αυτά είναι η δυναμική της οικονομίας, η οποία αναμένεται να έχει μεγέθυνση 3% το 2024, ενώ ο Προϋπολογισμός θα διαμορφώσει πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ το 2024, από 1,1% του ΑΕΠ (ή και λίγο υψηλότερο), στο τέλος του 2023. Η ύπαρξη υψηλού πρωτογενούς πλεονάσματος, φέτος και τον επόμενο χρόνο, θα μειώσει το δανειακό πρόγραμμα από τα 9 δισ. ευρώ φέτος στα 5-5,5 δισ. ευρώ το 2024, με δεδομένο ότι και τα ταμειακά διαθέσιμα θα παραμείνουν πάνω από τα 30 δισ. ευρώ και την επόμενη χρονιά.
Η έλλειψη ελληνικών τίτλων
Ένα δεύτερο στοιχείο που συγκρατούσε και συνεχίζει να συγκρατεί τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων είναι η έλλειψη ελληνικών τίτλων στην αγορά. Μετά την αύξηση του δημόσιου δανεισμού στα 14 δισ. ευρώ, το 2020, για τις ανάγκες της πανδημίας, τα ετήσια δανειακά προγράμματα μειώθηκαν στα 12 δισ. ευρώ για το 2021 και το 2022 και φέτος στα 9 δισ. ευρώ.
Από τα περίπου 90 δισ. ευρώ διαπραγματεύσιμα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου, τα 38 δισ. ευρώ βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) μέσω των αγορών από το PEPP τα οποία διακρατούνται μέσω της λήξης τους.
Με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), οι ελληνικές τράπεζες είχαν συγκεντρώσει στα δικά τους χαρτοφυλάκια ομόλογα ύψους 30,3 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος Ιουνίου. Τα ομόλογα αυτά διακρατούνται επίσης, αφού πλέον οι Τράπεζες μπορούν με τη χρήση τους ως ενέχυρα να δανείζονται το 100% της αξίας τους και όχι το 55%- 60% όπως συνέβαινε πριν η χώρα ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα.
Συνεπώς, οι ξένοι επενδυτές έχουν να περιμένουν από ένα ελάχιστο -για κρατικά ομόλογα- ποσό της τάξης των 22 δισ. ευρώ για να καλύψουν τις δικές τους επενδυτικές ανάγκες. Η ζήτηση έχει υποχρεώσει τον ΟΔΔΗΧ να κάνει από την αρχή του χρόνου εκδόσεις “σφήνες” ύψους 1 δισ. ευρώ σε ορισμένες διάρκειες των ομολόγων ώστε να διατηρείται το ενδιαφέρον για τους ελληνικούς τίτλους.
Οι “κόφτες” των επιτοκίων
Παράλληλα, η πρόωρη αποπληρωμή του υπολοίπου δανείων ύψους 8,5 δισ. ευρώ προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) το 2022 και 10,6 δισ. ευρώ (5,3 δισ. πέρσι και 5,3 δισ. ευρώ φέτος) από το διμερές δάνειο συνολικού ύψους 32,3 δισ. ευρώ με τις χώρες της Ευρωζώνης (GLF), δίνει περισσότερες ευελιξίες.
Με την προεργασία που έγινε από το 2017, σχεδόν το σύνολο των δανείων του επίσημου τομέα (στα οποία περιλαμβάνεται και το GLF) ήταν κλειδωμένα σε χαμηλά επιτόκια της τάξης του 1,5% με πράξεις swap επιτοκίου. Με την αποπληρωμή των χρεών, τα συμβόλαια αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για νέες εκδόσεις του Δημοσίου, ώστε το ονομαστικό επιτόκιο του 4,2%-4,3% που ζητά η αγορά από κάποια νέα έκδοση ομολόγου να περιορίζεται στο 2,5%.