-
Στο υψηλότερο σημείο από τον περασμένο Δεκέμβριο βρίσκονται οι διεθνείς τιμές του φυσικού αέριου οι οποίες χθες ενδοσυνεδριακά ξεπέρασαν ακόμη και τα 35 ευρώ/MWh (35,1 ευρώ/MWh). Η τελευταία φορά που οι τιμές του αερίου είχαν ξεπεράσει τα 35 ευρώ ήταν στις 27 Δεκεμβρίου 2023.
Πάντως στη διάρκεια της ημέρας η τιμή έπεσε κατά 1 ευρώ στα 34,1 ευρώ/MWh, μόλις έγινε γνωστό ότι οι ροές φυσικού αερίου από τη Νορβηγία ανακάμπτουν καθώς είχαν διακοπεί, ενώ επιπλέον ανακοινώθηκε ότι το πρόγραμμα συντήρησης που είναι προγραμματισμένο για τις αρχές Ιουνίου θα έχει μικρή επίπτωση στις νορβηγικές εξαγωγές προς την Ευρώπη. Πάντως κάποιοι αναλυτές επιμένουν ότι οι προγραμματισμένες συντηρήσεις στις εξαγωγικές υποδομές της Νορβηγίας θα έχουν αξιοσημείωτη επίπτωση στις εξαγωγές προς την Ευρώπη, μειώνοντας τις ροές έως και 11% τον επόμενο μήνα. Σημειώνεται ότι η Νορβηγία έχει υποκαταστήσει σε μεγάλο βαθμό τη Ρωσία ως προμηθευτής της Ευρώπης, φτάνοντας το Μάιο κατά μέσο όρο στα 300,5 εκατομμύρια κυβικά μέτρα την ημέρα.
Σε κάθε περίπτωση η πίεση που ασκείται στις τιμές του αερίου το τελευταίο διάστημα έχει δομικά αίτια που εντοπίζονται στον ανταγωνισμό που δέχεται η Ευρώπη στις προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG από άλλες περιοχές και κυρίως από την Ασία. Συγκεκριμένα όπως επισημαίνουν αναλυτές, οι καύσωνες που πλήττουν την Ασία έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική άνοδο της εποχικής ζήτησης φυσικού αέριου, γεγονός που δημιουργεί έντονο ανταγωνισμό στην προμήθεια LNG μεταξύ Ευρώπης και Ασίας.
Παρά το γεγονός ότι η Ευρώπη αυτήν την περίοδο μπορεί να αισθάνεται άνετα με τα αποθέματα φυσικού αερίου που διαθέτει στις αποθήκες της, λόγω της μειωμένης κατανάλωσης το φετινό χειμώνα, ο ευρωπαϊκός εφοδιασμός LNG έχει περιοριστεί τις τελευταίες εβδομάδες. Τόσο στη βορειοδυτική Ευρώπη όσο και στη Μεσόγειο οι traders του LNG είδαν τους πωλητές να αλλάζουν τους προορισμούς φορτίων που προορίζονταν για την Ευρώπη. Τα φορτία αυτά τελικώς κατέληξαν στην Ασία, όπου οι τιμές που προσφέρονταν ήταν υψηλότερες. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι όσο η Ασία “τραβά” τα φορτία LNG για την κάλυψη των δικών της αναγκών, η Ευρώπη θα πρέπει να απαντήσει αυξάνοντας τις δικές της τιμές για να προσελκύσει τους πωλητές και να αποκτήσει μεγαλύτερο μερίδιο της διεθνούς προσφοράς.
Την ίδια στιγμή πάντως οι τιμές επηρεάζονται και από τις γεωπολιτικές εξελίξεις και την συνεχιζόμενη κρίση στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη Ρωσία. Τελευταίο παράδειγμα τα προβλήματα που προέκυψαν στην Αυστρία όταν η κρατική εταιρεία OMV προειδοποίησε την αγορά ότι η Gazprom θα μπορούσε να σταματήσει τις προμήθειες αερίου στη χώρα, εξαιτίας δικαστικής απόφασης που υπαγορεύει την παύση πληρωμών προς τη ρωσική εταιρεία. Η αυστριακή εταιρεία παρείχε διαβεβαιώσεις προς την αγορά ότι η θυγατρική OMV Gas Marketing & Trading GmbH (OGMT) θα συνεχίσει να προμηθεύει τους πελάτες της βάσει των συμβατικών της υποχρεώσεων με μη ρωσικό αέριο, καθώς τα τελευταία χρόνια έχει εντείνει εντείνοντας τις προσπάθειες της για διαφοροποίηση της προμήθειας αερίου. Εντούτοις η αβεβαιότητα που προκλήθηκε είχε ως αποτέλεσμα να πιεστούν συνολικά οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Επηρεάζεται η συνολικά η ενεργειακή αγορά
Τα προβλήματα στην αγορά του φυσικού αερίου και η άνοδος των τιμών, έχουν πολλαπλές επιπτώσεις στο σύνολο της ενεργειακής αγοράς. Αν και ακόμη οι τιμές του αερίου απέχουν πολύ από τα επίπεδα της ενεργειακής κρίσης εντούτοις η νέα άνοδος των τιμών επηρεάζει σημαντικά τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας.
Ήδη οι τιμές χονδρικής στην ελληνική αγορά για πρώτη φορά φέτος κινούνται ανοδικά, εξέλιξη που αναμένεται να αποτυπωθεί και στις τιμές λιανικής και τα πράσινα τιμολόγια του Ιουνίου που θα ανακοινωθούν το Σαββατοκύριακο.
Και δεν είναι μόνο οι οικιακές τιμές. Προμηθευτές πρώτων υλών που επηρεάζονται από το ενεργειακό κόστος, ενημερώνουν ήδη τους πελάτες τους ότι θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα σε μεγάλες προμήθειες τις αμέσως επόμενες εβδομάδες, καθώς αναμένονται αξιοσημείωτες αυξήσεις μέσα στο καλοκαίρι. Ενδεικτική είναι η περίπτωση βιομηχανίας χαρτιού που ενημέρωσε τους πελάτες της για αυξήσεις στο επόμενο διάστημα ενόψει των ανατιμήσεων στο ρεύμα. Πιθανή ανοδική πίεση στις τιμές της ενέργειας τέλος, ενδεχομένως να δημιουργήσει νέα δεδομένα στο μέτωπο του πληθωρισμού, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πορεία των μακροοικονομικών δεικτών.