«Όλα όσα με έκαναν να έρθω στη Γερμανία δεν υπήρχαν πια και κάποια στιγμή σκέφτηκα πως αρκετά – εάν κάνω ποτέ παιδιά, δεν θέλω να μεγαλώσουν σε αυτήν τη χώρα». Ο Γιάννης Ν. έφυγε από τη Σάμο στα 18 του για να σπουδάσει πολιτικός μηχανικός στη Γερμανία. Τον προσέλκυσε η φήμη της χώρας για την παροχή ίσων ευκαιριών και την προάσπιση της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Το 2020, έχοντας ολοκληρώσει το μεταπτυχιακό του, αποφάσισε να επιστρέψει στην πατρίδα του έπειτα από 16 χρόνια. Το διάστημα που έμεινε στη Γερμανία εργάστηκε τόσο στον ιδιωτικό όσο και τον δημόσιο τομέα, δοκιμάζοντας την τύχη του και ως ελεύθερος επαγγελματίας.
«Έκανα όλα όσα μπορούσα για να χτίσω τη ζωή μου εδώ, όμως έπεφτα συνεχώς σε εμπόδια», δηλώνει στην DW ο 39χρονος πλέον Γιάννης. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που θυμάται ο Έλληνας ήταν όταν ο πελάτης σε εργοτάξιο αρνήθηκε να πληρώσει το τελικό τιμολόγιο, αξίας άνω των 100.000 ευρώ. «Μου είπε πως “δεν θα σε αφήσω να γίνεις πλούσιος εδώ στη Γερμανία» μία δήλωση που αναφερόταν σαφώς στο μεταναστευτικό υπόβαθρό του.
Ο Γιάννης δεν ένιωσε ποτέ πραγματικά αποδεκτός στη Γερμανία. Αυτό ήταν που τον ώθησε εν τέλει στην απόφαση να εγκαταλείψει τη χώρα, όταν συνειδητοποίησε πως όσο και να ενσωματωθεί, για τους άλλους θα είναι πάντα «ο Έλληνας».
«Στην αρχή είσαι ο τεμπέλης Έλληνας στο πανεπιστήμιο, μετά ο διεφθαρμένος Έλληνας στον εργασιακό χώρο. Είμαι περήφανος που είμαι Έλληνας – η όλη νοοτροπία όμως ήταν τελικά τοξική», δηλώνει.
Η ιστορία του Γιάννη δεν είναι εξαίρεση
Στη Γερμανία πολλοί οι άνθρωποι με μεταναστευτικό υπόβαθρο αντιμετωπίζουν τα προβλήματα που περιγράφει ο Γιάννης. Αυτός είναι και ο λόγος που ένας στους τέσσερις εξετάζει το ενδεχόμενο να εγκαταλείψει τη χώρα, όπως αποκάλυψε πρόσφατη έκθεση του Ινστιτούτου Ερευνών για την Απασχόληση (IAB) της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Απασχόλησης. Και μάλιστα, αυτή είναι μία απόφαση που αναλογίζονται πρωτίστως οι καταρτισμένοι, επιτυχημένοι και ενσωματωμένοι άνθρωποι με μεταναστευτικό υπόβαθρο – αυτούς δηλαδή που έχει περισσότερο ανάγκη η Γερμανία.
Ο 33χρονος Ούτκου Σεν, μηχανικός ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, εγκατέλειψε επίσης τη Γερμανία έπειτα από τρία χρόνια – επειδή και αυτός ένιωθε παρομοίως περιθωριοποιημένος.
Παρ’ ότι ο πρώτος του χρόνος στο Βερολίνο ήταν σαν «μήνας του μέλιτος», ο Σεν εξηγεί στην DW πως σύντομα συνειδητοποίησε ότι η ζωή στη Γερμανία μπορεί να είναι πολύ δύσκολη για κάποιον που δεν έχει πολύ καλές γνώσεις γερμανικών.
«Ως Τούρκος ένιωθα πάντα σαν πολίτης δεύτερης κατηγορίας. Πως θα χρειαστώ δεκαετίες για να γίνω μέρος της γερμανικής κοινότητας – ή πως αυτό ίσως να μη συνέβαινε και ποτέ», λέει ο Σεν. Ο ίδιος ανέβασε μάλιστα και βίντεο στα τούρκικα στο YouTube, μιλώντας για τα καθημερινά περιστατικά διακρίσεων στη Γερμανία. Το βίντεο είχε μεγάλη απήχηση, συγκεντρώνοντας περίπου 500.000 προβολές.
Στο βίντεο ο Σεν παρομοίασε τη ζωή στη Γερμανία με τον ρόλο που παίζει ο Μπρους Γουίλις στην ταινία «Η έκτη αίσθηση»: «Υπάρχει μία ζωή εκεί έξω ξέχωρη από εσένα, στην οποία δεν ανήκεις. Περιφέρεσαι σαν φάντασμα. Οι άλλοι άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται καν πως υπάρχεις και δεν μπορείς να συνδεθείς με κανέναν».
Εγκαταλείποντας τη Γερμανία ο Σεν μετακόμισε στο Λονδίνο, όπου η ζωή του ήταν πολύ πιο εύκολη, επειδή ήταν σε θέση να επικοινωνήσει στα αγγλικά. «Σε αντίθεση με τη Γερμανία, οι Βρετανοί είναι γενικά πιο ανοιχτοί. Αποδέχονται τους ξένους και τις διαφορετικές κουλτούρες. Δεν βίωσα καθόλου διακρίσεις εδώ. Και αυτό με έκανε να αισθανθώ μέρος της κοινωνίας και να την αγαπήσω», εξηγεί ο Σεν.
Τα άπταιστα γερμανικά δεν ανοίγουν πάντα πόρτες
Σύμφωνα με την Καλίνα Βελίκοβα από τη Βουλγαρία πάντως, ακόμα και να μιλάει κάποιος άπταιστα γερμανικά, δεν σημαίνει πως θα είναι εύκολη η ενσωμάτωσή του στη Γερμανία.
Η Βελίκοβα, 35 ετών, πέρασε εννέα χρόνια στη Βόννη σπουδάζοντας και δουλεύοντας στην κοινωνική εργασία. Αισθανόταν περιθωριοποιημένη ήδη από τα φοιτητικά της χρόνια, παρ’ ότι μιλούσε άψογα γερμανικά.
«Δεν θα ξεχάσω ποτέ πόσος χρόνος χρειάστηκε για να με αποδεχθούν – ακόμα και ως συμφοιτήτρια. Μιλούσα σε κάποιον τη μία μέρα και την άλλη έκαναν σαν να μην με ξέρουν καν. Και αυτό δεν είναι κάτι που γίνεται εκεί απ’ όπου έρχομαι», λέει η Βελίκοβα. Με την πάροδο των ετών το διαρκές αίσθημα κοινωνικής περιθωριοποίησης άρχισε να την επηρεάζει. «Άρχισα να γίνομαι πιο ψυχρή. Ένιωθα πως παθαίνω μία αλλεργία με τη Γερμανία – και δεν το ήθελα αυτό».
Το 2021 η Βελίκοβα αποφάσισε να φύγει από τη Βόννη και να επιστρέψει στη Σόφια, όπου ζει και εργάζεται μέχρι σήμερα. «Εδώ υπάρχουν φυσικά επίσης δυσκολίες στην καθημερινότητα», λέει. «Συνολικά όμως η ποιότητα ζωής μου έχει βελτιωθεί – παρ’ όλο που δουλεύω περισσότερο και βγάζω λιγότερα χρήματα».
Η Γερμανία πρέπει να βρει μία χρυσή τομή
Ο οικονομολόγος Κρίστιαν Ντούστμαν, διευθυντής του Ινστιτούτου RF για την Οικονομία και το Μέλλον της Εργασίας στο Βερολίνο, τονίζει πάντως πως οι γλωσσικές δεξιότητες αποτελούν παράγοντα-κλειδί για την ενσωμάτωση – όχι μόνο από τη σκοπιά της αγοράς εργασίας και των επιχειρήσεων, αλλά και για τους ίδιους τους μετανάστες.
Παράλληλα, ο ειδικός πιστεύει πως η ατμόσφαιρα που περιγράφουν πολλοί μετανάστες, που νιώθουν ότι δεν είναι ευπρόσδεκτοι, δεν αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα μόνο της Γερμανίας. «Εάν γινόταν μία παρόμοια έρευνα στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι απαντήσεις πιθανότατα δεν θα ήταν τόσο διαφορετικές», δηλώνει.
Επιπλέον, ο Ντούστμαν υπογραμμίζει πως όσο περισσότερους μετανάστες υποδέχεται μία χώρα, τόσο περισσότερη «ανησυχία» προκαλεί το γεγονός αυτό στον εγχώριο πληθυσμό. Γεγονός που με τη σειρά του οδηγεί σε ένα αρνητικό κλίμα απέναντι στη μετανάστευση και κατ’ επέκταση φαινόμενα όπως η ραγδαία άνοδος της AfD.
Κατά τον Ντούστμαν «η πολιτική πρέπει να κινηθεί με πολλή προσοχή – ώστε αφ’ ενός να μη θορυβήσει υπερβολικά τον πληθυσμό, περιορίζοντας έτσι την απήχηση των δεξιών λαϊκιστικών κομμάτων, αφ’ ετέρου να κάνει τους μετανάστες να νιώθουν πως αποτελούν σημαντικό κομμάτι της οικονομίας και της κοινωνίας».
«Περισσότερη πολιτική και κοινωνική εκπαίδευση»
Ο Αναστάσιος Πενολίδης πάντως εκτιμά πως χρειάζεται μία ριζική αλλαγή. Ο υπεύθυνος καταυλισμών προσφύγων, που μετακόμισε πριν από επτά χρόνια στη Γερμανία, εξηγεί πως η εκπαίδευση της κοινωνίας ευρύτερα είναι καθοριστική για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αφορούν τους μετανάστες.
«Περισσότερη πολιτική και κοινωνική εκπαίδευση, νέοι θεσμοί για την καταπολέμηση φαινομένων όπως ο ρατσισμός και χαμηλότεροι φόροι για τους πολίτες με χαμηλό εισόδημα», αναφέρει, αναλύοντας τα μέτρα που θεωρεί ως απαραίτητα.
Ο Πενολίδης προσθέτει πως ο ίδιος δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα οικονομικά, παρ’ ότι τόσο εκείνος όσο και η κοπέλα του εργάζονται με πλήρες ωράριο. Όπως παρατηρεί οι υψηλοί φόροι για τους πολίτες που δεν είναι παντρεμένοι και δεν έχουν παιδιά είναι άδικοι και αποθαρρυντικοί.
Ο 33χρονος αναφέρει ακόμα πως έχει σκεφτεί το ενδεχόμενο να επιστρέψει στην Ελλάδα, από τη μία πλευρά λόγω της διαφορετικής φορολογικής πολιτικής, από την άλλη επειδή συνεχίζει να βιώνει συστημικό ρατσισμό. Ο Αναστάσιος Πενολίδης όμως δεν χάνει την ελπίδα του. Εάν υπάρξει ουσιαστική αλλαγή, θέλει να μείνει στη Γερμανία και να κάνει οικογένεια. Αυτό όμως εξαρτάται όχι μόνο από την υιοθέτηση καλύτερων πολιτικών, αλλά και από μια βαθύτερη αλλαγή στο πώς αντιμετωπίζει και υποστηρίζει η εγχώρια κοινωνία τους ανθρώπους που επιλέγουν να αποκαλούν τη Γερμανία σπίτι τους.
Πηγή:
Deutsche Welle
nΠέτρος Φιλιππίδης: Ένοχος αλλά ελεύθερος – Οι επόμενες κινήσεις του – Η «ανατομία» της καταδικαστικής απόφασης
n
nΜίνως Μάτσας στο thetimes|-.gr: Στους χωρισμούς δεν χρειάζεται να βγάζεις ανακοινώσεις, ακόμη και αν είσαι υπουργός
n
nΒασίλης Γρηγοράκος: 25 χρόνια από τη δολοφονία του «νονού» που διαμόρφωσε τη Greek Mafia”}” data-type=”thetimes|-.Addon.Features.ContentComponents.HtmlEditor.Components.HtmlSnippets.NewsNow” data-area=”Default”>
