“Αγαπητοί επιβάτες, σας ομιλεί ο μηχανοδηγός. Ζητώ συγγνώμη για την καθυστέρηση στην αναχώρησή μας, αλλά άργησα να ξεκινήσω τη βάρδια μου, γιατί ήρθα με το τρένο…” Η αναγγελία αυτή, που, σύμφωνα με δημοσιεύματα, πράγματι ακούστηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο στους Γερμανικούς Σιδηροδρόμους (DB), αποδεικνύει πως κάποιοι αντιμετωπίζουν με χιούμορ τη γενικότερη αίσθηση κρίσης και στασιμότητας που ταλανίζει ένα μεγάλο κομμάτι της γερμανικής οικονομίας και κοινωνίας μετά από τρία χρόνια ύφεσης.
Αυτό βοηθάει, ασφαλώς. Αλλά δεν αποτελεί λύση για όλα τα κακώς κείμενα. “Φθινόπωρο μεταρρυθμίσεων” εξαγγέλλει λοιπόν η κυβέρνηση συνασπισμού του Φρίντριχ Μερτς, σε μία προσπάθεια να αναστρέψει το αρνητικό κλίμα. Τόσο οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU) του καγκελάριου Μερτς, όσο και οι συγκυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες (SPD) του αντικαγκελάριου και υπουργού Οικονομικών Λαρς Κλίνγκμπαϊλ συμφωνούν ότι οι μεταρρυθμίσεις είναι απολύτως απαραίτητες. Αλλά ποιες μεταρρυθμίσεις έχουν προτεραιότητα και ποιος θα πληρώσει τον αναπόφευκτο λογαριασμό; Εδώ οι διαφωνίες παραμένουν και μάλιστα εκδηλώνονται έντονα.
Υποχρεωτική “θητεία” για συνταξιούχους;
Στις επείγουσες μεταρρυθμίσεις είχε αναφερθεί αναλυτικά ο καγκελάριος τον Ιούλιο στο Βερολίνο, μιλώντας στην καθιερωμένη συνέντευξη τύπου “εφ’ όλης της ύλης” για τους διαπιστευμένους ανταποκριτές. Εκεί είχε δώσει βαρύτητα σε ένα ευέλικτο κράτος με αισθητή μείωση της γραφειοκρατίας, αλλά και στη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού και συνταξιοδοτικού συστήματος, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά του. Σε αυτό το κομμάτι ακούγονται ήδη οι πιο ετερόκλητες προτάσεις.
Πολλοί ζητούν να μειωθεί η κρατική χρηματοδότηση και να καταργηθεί η “σύνταξη στα 63” που χορηγείται σήμερα σε σπάνιες, έστω, περιπτώσεις. Το Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών (DIW) προτείνει να θεσπιστεί ένα “κοινωνικό έτος” για συνταξιούχους σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τις νεότερες γενιές, δηλαδή κάτι σαν “υποχρεωτική θητεία” παρόμοια με την εναλλακτική θητεία που έκαναν παλαιότερα όσοι αρνούνταν την στράτευση για λόγους συνείδησης (αναλυτικά η πρόταση του προέδρου του DIW, Μαρσέλ Φράτσερ, στην πλατφόρμα X).
Από την πλευρά της η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Μπέρμπελ Μπας, ανερχόμενο αστέρι της Σοσιαλδημοκρατίας, θέλει να καταργήσει το σημερινό προνομιακό καθεστώς ασφάλισης για τους δημοσίους υπαλλήλους. Σε μία παραλλαγή αυτής της πρότασης κάποιοι εισηγούνται να καταβάλλουν εισφορές σε ταμείο υποχρεωτικής ασφάλισης ακόμη και όσοι διαθέτουν αποκλειστικά ιδιωτική ασφάλιση.
“Μην καταργείτε την Μερσεντές”
Η όλη συζήτηση είναι ενδεικτική για ένα δίλημμα που υποδεικνύει την καρδιά του προβλήματος: Θα αποσταλεί ο λογαριασμός των μεταρρυθμίσεων κυρίως στους “έχοντες και κατέχοντες” ή θα τον πληρώσουν οι “συνήθεις ύποπτοι”; Ο καγκελάριος Μερτς εκτιμά ότι δεν πρέπει να επωμίζονται μόνο οι προνομιούχοι το βάρος των μεταρρυθμίσεων, διότι, όπως ανέφερε τον Ιούλιο, “αν απαγορεύσεις την Μερσεντές, τότε να είσαι σίγουρος ότι θα ακριβύνει και το Φολκσβάγκεν”. Πρόκειται για μία υπόθεση εργασίας, η οποία στη δεκαετία του ’80 θα ενθουσίαζε τους οπαδούς των Reaganomics, αλλά σήμερα μάλλον δεν πείθει τους Σοσιαλδημοκράτες να απαρνηθούν ό,τι τους έχει απομείνει σε εκλογική απήχηση και αξιοπιστία.
Ως συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις διχογνωμίας, η πρόσφορη λύση για να αγοραστεί πολιτικός χρόνος είναι η σύσταση μίας “επιτροπής σοφών”. Οι προτάσεις της αναμένονται λοιπόν τον Σεπτέμβριο. Όπως ξεκαθαρίζει εκ των προτέρων ο Φρίντριχ Μερτς, αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε πρόταση θα περάσει από το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο και θα γίνει νόμος του κράτους. Παράλληλα δε, μία άλλη επιτροπή καλείται να παρουσιάσει ως τα τέλη του 2025 τις δικές της προτάσεις για την αναμόρφωση του κοινωνικού κράτους. Απομένει τώρα να δούμε, αν πράγματι μας περιμένει ένα “φθινόπωρο μεταρρυθμίσεων” ή απλώς ένα “φθινόπωρο επιτροπών”…
Πηγή: Deutsche Welle
