του Γιώργου Σ. Σκορδίλη
Μια νέα βόμβα στα θεμέλια της παγκόσμιας ναυτιλιακής βιομηχανίας ετοιμάζεται να ρίξει ο Ντόναλντ Τράμπ ο οποίος, σύμφωνα με δηλώσεις του Υπουργού Εμπορίου των ΗΠΑ Χάουαρντ Λουτνικ “τα πλοία υπό ξένη σημαία που καταπλέουν στις ΗΠΑ θα φορολογηθούν, ενώ θα καταργηθεί το καθεστώς φοροαπαλλαγών που ισχύει σήμερα”.
Συγκεκριμένα σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο Fox, ο Λούτνικ ανέφερε πως η κυβέρνηση στοχεύει στην επιβολή φόρων στα κρουαζιερόπλοια και τα δεξαμενόπλοια που φέρουν ξένες σημαίες, τα οποία έως τώρα εξαιρούνταν από τη φορολόγηση βάσει του Άρθρου 883 της Εσωτερικής Υπηρεσίας Εσόδων (IRS).
Η είδηση είχε άμεσο αντίκτυπο στις χρηματοοικονομικές αγορές με τις μετοχές των κορυφαίων αμερικανικών εταιρειών κρουαζιέρας — Carnival, Royal Caribbean, NCL και Viking — να καταγράφουν πτώση έως και 10% το πρωί της περασμένης Πέμπτης, με τη συνολική κεφαλαιοποίηση τους να μειώνεται κατά 15,4 δισ. δολάρια, πριν ανακάμψουν εν μέρει κλείνοντας τελικά τη συνεδρίαση με συνολική απώλεια 9 δισ. δολαρίων (-5%).
Το τέλος της φοροαπαλλαγής και οι συνέπειες στη ναυτιλία
Βάσει του ισχύοντος καθεστώτος, τα έσοδα από ναυτιλιακές υπηρεσίες που συνδέονται με τις ΗΠΑ απαλλάσσονται από φορολόγηση, υπό την προϋπόθεση ότι οι εταιρείες εδρεύουν σε χώρες με αντίστοιχες φοροαπαλλαγές ή είναι εισηγμένες σε χρηματιστήρια αυτών των χωρών ή των ΗΠΑ. Η κατάργηση αυτής της εξαίρεσης σημαίνει πως οι πλοιοκτήτες με ξένη σημαία θα πρέπει να καταβάλλουν φόρο 4% επί των ακαθάριστων εσόδων τους από δραστηριότητες που σχετίζονται με τα αμερικανικά λιμάνια.
Οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι οι νέοι φόροι ενδέχεται να αυξήσουν τα λειτουργικά κόστη των ναυτιλιακών εταιρειών, οι οποίες ενδέχεται να μετακυλήσουν αυτό το κόστος στους ναυλωτές και τους αποστολείς φορτίων. Ιδιαίτερα στις σταθερές κυκλικές διαδρομές μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, το πρόσθετο κόστος μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των καταναλωτικών αγαθών, επιβαρύνοντας τελικά τους Αμερικανούς καταναλωτές.
Πιθανή αναδιάρθρωση της αγοράς
Αναλυτές όπως ο Στίβεν Βιτσίνσκι της Stifel εκφράζουν αμφιβολίες σχετικά με την υλοποίηση του σχεδίου, σημειώνοντας πως παρόμοιες πρωτοβουλίες στο παρελθόν δεν είχαν προχωρήσει. Ωστόσο, η ταχύτητα με την οποία η κυβέρνηση Τραμπ εφαρμόζει τις πολιτικές της δημιουργεί αβεβαιότητα στην αγορά. Εάν η φορολόγηση εφαρμοστεί, ορισμένες ναυτιλιακές εταιρείες ενδέχεται να περιορίσουν τη δραστηριότητά τους στις αμερικανικές διαδρομές, μειώνοντας τον ανταγωνισμό και αυξάνοντας τα ναύλα.
Σε μακροοικονομικό επίπεδο, το σχέδιο της κυβέρνησης Τραμπ, γνωστό ως “Εξωτερική Υπηρεσία Εσόδων”, αποσκοπεί στη μείωση των φόρων για τους Αμερικανούς πολίτες μέσω της επιβολής δασμών και φόρων στις ξένες οντότητες που δραστηριοποιούνται στις ΗΠΑ. Ωστόσο, οι οικονομολόγοι προειδοποιούν πως οι υψηλότεροι δασμοί και φόροι ενδέχεται να αυξήσουν το κόστος των εισαγόμενων προϊόντων, πλήττοντας κυρίως τα νοικοκυριά χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Η εξαγγελία της φορολόγησης των πλοίων με ξένη σημαία σηματοδοτεί μια πιθανή αλλαγή στους όρους λειτουργίας της διεθνούς ναυτιλίας στις ΗΠΑ. Αν και ορισμένοι αναλυτές θεωρούν ότι το μέτρο μπορεί να μην εφαρμοστεί πλήρως, η αβεβαιότητα που έχει δημιουργηθεί ήδη επηρεάζει τις αγορές και ενδέχεται να οδηγήσει σε αναπροσαρμογές στις ναυτιλιακές διαδρομές και το κόστος των εμπορευματικών μεταφορών.