Κατά πλειοψηφία ψηφίσθηκε και κατά την δεύτερη ανάγνωσή του από τις Επιτροπές Παραγωγής Εμπορίου και Οδικής Ασφάλειας της Βουλής το σχέδιο νόμου του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών «Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας και λοιπές διατάξεις».
Την Τρίτη έχει προγραμματιστεί από την Διάσκεψη των Προέδρων να εισαχθεί για συζήτηση και ψήφιση στην Ολομέλεια.
Το νομοσχέδιο για τον ΚΟΚ και κατά την δεύτερη ανάγνωσή του στις Επιτροπές ψηφίσθηκε από τη ΝΔ, καταψηφίσθηκε από το ΚΚΕ, ενώ όλα τα υπόλοιπα κόμματα επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν στην Ολομέλεια.
Ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών Νίκος Ταχιάος, αναφέρθηκε στο τροχαίο δυστύχημα στην λεωφόρο Ποσειδώνος, με το απορριμματοφόρο του Δήμου Αλίμου, λέγοντας πως μπορεί να μην ξέρουμε τις συνθήκες που αυτό προκλήθηκε αλλά είναι πάρα πολύ στενόχωρο που μια εργαζόμενη γυναίκα ενός δήμου έχασε τη ζωή της και μας υπενθυμίζει πόσο σημαντική είναι η οδική ασφάλεια.
Ο υφυπουργός συνεχάρη τα κόμματα για το υψηλό και γόνιμο επίπεδο συζήτησης που διεξήχθη κατά τις προηγούμενες συνεδριάσεις. Τόνισε πως «η οδική ασφάλεια είναι προτεραιότητα της κυβέρνησης». Ανέφερε ότι «μέσα στο προσεχές διάστημα παραδίδεται ο αυτοκινητόδρομος Πάτρας-Πύργος. Είναι εντυπωσιακός και θα μειώσει απολύτως τον αριθμό των δυστυχημάτων» και τονισε ότι είναι ένας «δρόμος ιδιαιτέρως επικίνδυνος». Ο κ. Ταχιάος αναφέρθηκε στις εργασίες οδικής ασφάλειας που είχαν γίνει στο τμήμα αυτό της εθνικής οδού, λέγοντας ότι «αυτά απέδωσαν και μείωσαν σε απόλυτο βαθμό τα ατυχήματα» και προανήγγειλε πως με εντολή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, «τις ίδιες ανάλογες παρεμβάσεις θα ξεκινήσουμε αμέσως από τον μήνα Ιούλιο σε τμήματα του ΒΟΑΚ».
Ο υφυπουργός, επίσης, προανήγγειλε ότι «το αμέσως επόμενο διάστημα θα υπάρξει παρέμβαση για τα τροχόσπιτα, τα αυτοκινούμενα τροχόσπιτα και αυτοκινούμενες τροχοβίλες στις παραχωρήσεις των αυτοκινητοδρόμων, ώστε αυτά να αντιμετωπίζονται ως επιβατικά ΙΧ και όχι ως φορτηγά, ώστε να μειωθεί το κόστος διέλευσής τους από τα διόδια και αυτό είναι πολύ λογικό σε μια εποχή που θέλουμε να ενισχύσουμε τον τουρισμό μας»
Ο κ. Ταχιάος αναφερόμενος στον ΚΟΚ επισήμανε ότι αυτός «δεν είναι ένα κείμενο ευχών, ούτε όσων όλων εκείνων που πρέπει να γίνουν για την οδική ασφάλεια, αλλά είναι ένα κείμενο απολύτως ρυθμιστικό για το πώς μπορούμε να κινούμαστε. Συνεπώς, εκ των πραγμάτων έχει έναν χαρακτήρα περισσότερο τιμωρητικό από εκπαιδευτικό, θέτοντας κανόνες που πρέπει να τηρούνται και η μη τήρησή τους έχει συνέπειες». Επισήμανε πως «οι ποινές που προβλέπονται στον νέο ΚΟΚ είναι ορθολογικές και με αναλογικότητα». Για την έννοια της «υποτροπής» που εισάγεται, ο υφυπουργός είπε ότι «αυτή καταλήγει στην αποτροπή» και συμπλήρωσε ότι «κανείς δεν βάζει πρόστιμο για να εισπράξει χρήματα».
Ο κ. Ταχιάος δήλωσε πως «οι κάμερες και το ηλεκτρονικό σύστημα θα υπάρξουν, γιατί δεν μπορεί να υπάρξει αστυνόμευση καθώς δεν μπορεί να υπάρχει τροχονόμος σε κάθε σηματοδότη και σε κάθε γωνιά και μέτρο του δρόμου». Αναφερόμενος στα ευνοϊκά μέτρα κίνησης στις λεωφορειολωρίδες των ηλεκτρικών ΤΑΞΙ, είπε πως «η ηλεκτροκίνηση σαφώς και θα πρέπει να ενισχυθεί, γιατί αποτελεί ένα πολύ ισχυρό περιβαλλοντικό στόχο».
Σχετικά με το άρθρο 124 του νομοσχεδίου όπου παρέχεται εξάμηνη παράταση στην εφαρμογή των Μητρώων Συντελεστών Παραγωγής δημοσίων και ιδιωτικών έργων, μελετών, τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, ο υφυπουργός είπε ότι «τα Μητρώα δεν είναι μια απλή υπόθεση. Για εμάς είναι πάρα πολύ σημαντικό να μειώσουμε και την επιβάρυνση που οι εταιρείες υφίστανται από την ανάγκη εγγραφής σε αυτά. Χθες υπήρξε μια πολύ καλή συζήτηση και με τον σύνδεσμο Ελληνικών Γραφείων Μελετητών και με τον Σύνδεσμο Μελετητών Ελλάδος και Κεντρικής Μακεδονίας. Προχωράμε πολύ σύντομα σε κάποιες παρεμβάσεις που θα βελτιώσουν τις διατάξεις του ΠΔ 71/ 2019 το οποίο αφορούσε τα δεδομένα, ειδικά των μελετών μιας προηγούμενης δεκαετίας».
Οι θέσεις της Αντιπολίτευσης
Ο εισηγητής της μειοψηφίας Αναστάσιος Νικολαΐδης ανέφερε ότι το βασικό συμπέρασμα που προέκυψε από τις συνεδριάσεις των Επιτροπών είναι ότι δεν εξαντλήθηκαν τα περιθώρια διαβούλευσης ουσιαστικά και ο διάλογος θα μπορούσε να είναι εκτεταμένος και να ληφθούν υπ΄όψιν. Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ είπε ότι ο προβληματισμός μας παραμένει εάν οι όποιες αλλαγές μπορούν να επιλύσουν το θέμα της οδικής ασφάλειας. Αποτελεί, σημείωσε ο κ. Νικολαΐδης, κοινή θέση πως ο ΚΟΚ δεν επαρκεί. Χρειάζονται να γίνουν πολλά. Εστίασε στην αστυνόμευση, λέγοντας πως όσο αυστηρές και εάν γίνουν οι ποινές, δεν μπορεί να λειτουργήσουν εάν δεν υπάρχει συστηματικός έλεγχος. Χαρακτήρισε ως εξαιρετικά κρίσιμο τομέα τις οδικές υποδομές που αφορούν τις συντηρήσεις, την σήμανση και τα οδικά σημεία όπου καταγράφονται συχνά ατυχήματα, επισημαίνοντας ότι απαιτείται η ενεργοποίηση της Αυτοδιοίκησης, λαμβάνοντας τις αναγκαίες χρηματοδοτήσεις. Εστιάζοντας στις εισαγόμενες νέες διατάξεις του ΚΟΚ, σχετικά με αυτές που αφορούν τις απαγορεύσεις κίνησης των ΤΑΞΙ στις λεωφορειολωρίδες, ο κ. Νικολαΐδης είπε ότι ελπίζουμε να μπει, όπως ειπώθηκε και από τον αναπληρωτή υπουργό, η εξαίρεση κίνησης των ΤΑΞΙ που μεταφέρουν καρκινοπαθείς και αιμοκαθαριζόμενων ασθενών. Εκτίμησε ότι το όριο των 30 δευτερολέπτων για επιβιβάσεις-αποβιβάσεις επιβατών πρακτικά θα δημιουργήσει προβλήματα. Η θέση μας, είπε, θα έπρεπε να είναι αποτέλεσμα μιας επιστημονικής μελέτης και πιλοτικής της εφαρμογής για σημαντικό χρονικό διάστημα, όπως προτείνει και ο Σύλλογος Συγκοινωνιών Ελλάδας. Ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ, μεταξύ άλλων, πρότεινε να μειωθούν τα όρια ταχύτητα σε δρόμους όπου υπάρχει συχνή κίνηση πεζών, σχολεία και αθλητικές εγκαταστάσεις κλπ. Να αλλάξει η προτεραιότητα της κίνησης των οχημάτων στους κυκλικούς κόμβους όπως συμβαίνει στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη. Η ενίσχυση της μικροκινητικότητας να γίνει με κανόνες, καθώς από τις εισαγόμενες διατάξεις προκύπτουν σοβαρά ερωτηματικά, ειδικά για την χρήση τους από ανηλίκους και σε δρόμους όπου η ταχύτητα ορίζεται στα 50 χιλιόμετρα. Τάχθηκε υπέρ του μηδενικού ΦΠΑ στα κράνη. Ο κ. Νικολαΐδης εξέφρασε σοβαρές επιφυλάξεις σχετικά με την υπαίθρια και εναέρια διαφήμιση.
Ο ειδικός αγορητής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος, επέμεινε στην αρχική του θέση ότι «το αρχικό ζητούμενο ενός ΚΟΚ που είναι η εμπέδωση και η εφαρμογή της ασφάλειας, δεν επιταχύνεται με την αυστηροποίηση των προστίμων, χωρίς να υπάρχει το στοιχείο της πρόληψης αλλά και της δημιουργίας οδικής κουλτούρας μέσω της εκπαίδευσης». Για τις διατάξεις του νέου ΚΟΚ, ο κ. Μεϊκόπουλος είπε ότι όπως φαίνεται από την δημόσια συζήτηση που έχει αναπτυχθεί, δεν παρουσιάζεται ως ένα σύστημα κανόνων για το πώς θα οδηγούμε σωστά, αλλά ως ένας «τιμοκατάλογος» προστίμων, με αποτέλεσμα αυτό που παρουσιάζεται δεν είναι το πώς θα κινείσαι με ασφάλεια, αλλά «πρόσεχε γιατί εάν κάνεις παράβαση θα πληρώσεις». Ο ΣΥΡΙΖΑ είπε ότι επιμένει ότι το κρίσιμο να διασφαλιστεί πως δεν θα είναι ελλειμματικός ο έλεγχος, η επιτήρηση και η εφαρμογή της νομοθεσίας. Για την διήθηση των δίκυκλων, είπε πως το υπουργείο θα πρέπει να λάβει υπ’ όψιν του την ελληνική πραγματικότητα που υπάρχει στους δρόμους. Για να έχει νόημα η μείωση των ορίων ταχύτητας θα πρέπει να είχε προηγηθεί η νέα σήμανση και τα άλλα συνοδά μέτρα από τους δήμους. Ο κ. Μεϊκόπουλος είπε πως «επιφυλασσόμαστε να τοποθετηθούμε κατά την συζήτηση στην Ολομέλεια» και συμπλήρωσε ότι «το νομοσχέδιο κινείται προς την θετική κατεύθυνση, με τις επισημάνσεις όμως σε αυτά που έχουμε αναφέρει για τους τομείς της πρόληψης, της εμπέδωσης και την δημιουργίας οδικής κουλτούρας».
Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Βασίλειος Μεταξάς επέμεινε στην καταψήφιση του νομοσχεδίου, υποστηρίζοντας ότι και αυτός νέος ΚΟΚ «διέπετε από το τρίπτυχο της διαχρονικής κυβερνητικής πολιτικής που εφαρμόζεται και αυτό είναι: ποινές- ποινές – ποινές, δηλαδή μια τιμαριθμοποίηση των ποινών του ΚΟΚ». Παράλληλα, είπε, ο Κώδικας αξιοποιείται για να προωθηθούν οι απαιτήσεις των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, είτε αυτών που διαχειρίζονται τους αυτοκινητοδρόμους, προκειμένου να μην έχουν διαφυγόντα κέρδη, όπως και με τα μέτρα για τις λεωφορειολωρίδες για τους μεγάλους ομίλους για τα ΤΑΞΙ με ηλεκτροκίνηση. Ο βουλευτής του ΚΚΕ καταλόγισε στην κυβέρνηση ότι προωθεί νέες αντιδραστικές ρυθμίσεις, όπως οι κάμερες για την οδική αστυνόμευση, η δυνατότητα άρσης του τηλεφωνικού απορρήτου σε τροχαία. Υποστήριξε ότι το νομοσχέδιο αυτό αποδεικνύει ότι «δεν έχετε ολοκληρωμένο σχέδιο για την οδική ασφάλεια» και πρόσθεσε ότι ο πυρήνας βρίσκεται στην αδυναμία των κριτηρίων του καπιταλιστικού συστήματος και της ΕΕ που αντιμετωπίζουν την οδική ασφάλεια ως κόστος. Γι’ αυτό και υπάρχουν πολλές αντιφάσεις. Ανέφερε ότι «άλλο εισπρακτικές ποινές και άλλο να μην υπάρχουν ποινές» και διευκρίνισε ότι το ύψος των ποινών θα πρέπει να συμβαδίζουν με το αδίκημα, αλλά με τα ουσιαστικά μέτρα πρόληψης και σωφρονισμού. Ο κ. Μεταξάς χαρακτήρισε επικίνδυνο στο θέμα των ποινών να μπουν μέσα και οι ασφαλιστικές εταιρείες, υπό τον μανδύα της επιβράβευσης και με χαμηλότερο ασφάλιστρο του «καλού» οδηγού να βρουν ευκαιρία για να βγάλουν ακόμα περισσότερα κέρδη, να «καμπανιάζουν» τους οδηγούς και υποστήριξε ότι γενικά η ασφάλιση και η συντήρηση θα πρέπει να είναι κρατική υπόθεση και όχι των επιχειρηματικών ομίλων.
Ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης Βασίλειος Κοττίδης, προχώρησε σε αναλυτικές προτάσεις βελτίωσης επί των διατάξεων του νέου ΚΟΚ. Είναι πολύ σημαντικό, είπε, να δημιουργηθεί ο Ενιαίος Φορέας Οδικής Ασφάλειας που θα συμμετέχουν όλες οι συναρμόδιες υπηρεσίες των υπουργείου που να έχει και συγκριμένες ευθύνες.
Η ειδική αγορήτρια της Νέας Αριστεράς Θεοπίστη Πέρκα είπε ότι το νομοσχέδιο μπορεί να είναι βελτιωμένο από εκείνο που ήταν στην διαβούλευση, αλλά αυτό που θα περιμέναμε από έναν ΚΟΚ ήταν να επικεντρώνεται στην ασφάλεια, στις κυρώσεις σε σοβαρές παραβάσεις, στην οργάνωση της κυκλοφορίας, την εκπαίδευση, την αειφορία, την προώθηση των ΜΜΜ, τη μείωση της ρύπανσης. Ο ΚΟΚ, είπε, «είναι ένα δυναμικό κείμενο που πρέπει να επικαιροποιείται συχνά και θέλει συστηματική παρακολούθηση». Αναγνώρισε ότι ο νέος ΚΟΚ έχει θετικά στοιχεία, αλλά δεν ακουμπάει τα μεγάλα ζητούμενα που είναι οι ανθρώπινες πόλεις, οι βιώσιμοι τρόποι μετακίνησης, η δίκαιη κατανομή του δημόσιου χώρου, η πολεοδόμηση και όλων εκείνων που πρέπει να γίνονται παράλληλα του κυκλοφοριακού. Ζήτησε να υιοθετηθεί το μηδενικό όριο στο αλκοόλ και να μπει και το ναρκω-τεστ στους δρόμους. Να δοθεί προσοχή στο θέμα στο που επιτρέπονται οι αναστροφές. Για το θέμα των λεωφορειολωρίδων, η βουλευτής είπε ότι «εδώ μιλάει η επιστήμη και η εμπειρία. Ή προωθείς τα ΜΜΜ ή παίρνεις μέτρα υπέρ του αυτοκινήτου. Είναι τόσο ξεκάθαρο. Έχουμε σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη πολύ φτωχό δίκτυο λεωφορειολωρίδων σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις και στην πραγματικότητα και εκεί δεν υπάρχουν, γιατί κυκλοφορούν μέσα σε αυτές οι πάντες. Τα οφέλη από τις λεωφορειολωρίδες είναι μείωση των καθυστερήσεων, αύξηση της αξιοπιστίας εκτέλεσης των δρομολογίων, που είναι το πιο σημαντικό στοιχείο, αλλά και κοινωνική δικαιοσύνη. Τα ΤΑΞΙ μπορεί να βοηθηθούν και με άλλους τρόπους. Διαφωνούμε κάθετα με την κίνηση στις λεωφορειολωρίδες των ηλεκτρικών ΤΑΞΙ. Η ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης μπορεί να γίνει με άλλα μέσα».
Ο ειδικός αγορητής της Νίκης Κομνηνός Δελβερούδης, ανέφερε ότι «το μεγαλύτερο φάλτσο» του νομοσχεδίου είναι οι διατάξεις του νέου ΚΟΚ για τα ΤΑΞΙ και τις λεωφορειολωρίδες» λέγοντας ότι «το ΤΑΞΙ ως μέσο μεταφοράς προσφέρει σημαντικό κοινωνικό έργο ειδικά σε ηλικιωμένους, άτομα με κινητικά προβλήματα ή αρρώστους» και «η μεταχείρισή τους θα πρέπει να είναι ανάλογη» σημειώνοντας ότι «τα 30 δευτερόλεπτα που τους δίνεται ως χρόνος για επιβιβάσεις-αποβιβάσεις είναι ασφυκτικός χρόνος και πιθανόν να προκαλέσει και ατυχήματα». Η θέση μας, είπε ο βουλευτής της Νίκης, «είναι να υπάρχει ελεύθερη κίνηση των ΤΑΞΙ στις λεωφορειολωρίδες» και για την γρήγορη διέλευση των λεωφορείων «να μην μπαίνουν όλοι οι υπόλοιποι με αυστηρή αστυνόμευση». Στις εξαιρέσεις του άρθρου 55 για την διέλευση σε λεωφορειολωρίδες ζήτησε να αναγραφεί η περίπτωση μεταφοράς τραυματία, εγκύων και επειγόντων περιστατικών προς νοσοκομείο και των ΙΧ οχημάτων. Εξέφρασε δε προβληματισμούς για σειρά κυρώσεων. Ζήτησε για το νέο ΚΟΚ να υπάρξουν καμπάνιες ενημέρωσης και τόνισε ότι η εισαγωγή του μαθήματος της οδικής συμπεριφοράς στα σχολεία θα ήταν το καλύτερο μέτρο ακόμα και από τον ΚΟΚ.
Ο ειδικός αγορητής της Πλεύσης Ελευθερίας Διαμαντής Καραναστάσης, είπε ότι το νομοσχέδιο έχει θετικό πρόσημο και εκσυγχρονιστικό ύφος, όμως, εδώ και δύο χρόνια στην Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας της Βουλής έχουν γίνει εξαιρετικές προτάσεις από όλους, με καλή πίστη και έγνοια για τις ζωές των ανθρώπων, όπως και στην συζήτηση αυτή του νομοσχεδίου, τα οποία δεν έχουν ληφθεί υπόψη και είναι λυπηρό». Υπάρχει, είπε ο βουλευτής, «μια αδιαλλαξία και μια ενσωμάτωση προτάσεων που τώρα δεν τις βλέπουμε ή περιμένουμε να προσαρμόζονται στο νομοσχέδιο αυτό».
Ο ειδικός αγορητής των «Σπαρτιατών» Ιωάννης Κόντης είπε ότι είναι τρομακτική η θυσία της ασφάλτου, προσθέτοντας πως «δεν αρκεί να είμαστε καταμετρητές θανάτων». Έδωσε βάρος στην προσχολική και σχολική εκπαίδευση που θα πρέπει να εισαχθεί στην εκπαίδευση. Τόνισε ότι οι νεκροί μπορεί να μειώνονται τα τελευταία χρόνια, αλλά αυξάνονται τα τροχαία και εκεί θα πρέπει να δοθεί βάρος, το πώς αυτά θα μειωθούν. Για την είσοδο κίνησης των ηλεκτροκινούμενων ΤΑΞΙ στις λεωφορειολωρίδες είπε ότι δημιουργεί θέμα αθέμιτου ανταγωνισμού και είπε ή θα πρέπει να βγουν όλα τα ΤΑΞΙ από αυτές ή όλα να κινούνται σε αυτές. Ο βουλευτής ανέφερε ότι «έχει πολλά θετικά το νομοσχέδιο αυτό, εάν και κάποια θα μπορούσαν να αλλάξουν ή να βελτιωθούν. Είμαστε όμως θετικοί στο να το ψηφίσουμε επί της Αρχής, γιατί πρέπει να μπει μια τάξη και να κάνουμε κάτι για την βελτίωση της οδικής ασφάλειας».