Με πυρετώδεις ρυθμούς προχωρά στις ΗΠΑ το πρόγραμμα ναυπήγησης φρεγατών Constellation, με το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό από τη μία να ανακοινώνει ότι ξεπέρασε τις όποιες τεχνικές δυσκολίες εμφανίστηκαν και την κατασκευάστρια εταιρεία από την άλλη να δηλώνει ότι μπορεί να παραδώσει το πρώτο πλοίο 3 χρόνια νωρίτερα. Ερωτήματα, ωστόσο, για το πρόγραμμα εκφράζονται σε ό,τι αφορά την Ελλάδα και το Πολεμικό Ναυτικό.
Του Χρήστου Μαζανίτη
Η σχεδίαση της φρεγάτας κατηγορίας Constellation βρίσκεται σε ώριμη φάση ώστε η ναυπηγική εταιρεία να εισέλθει σε συνεχή παραγωγή έως τον Μάιο, δήλωσε αυτή την εβδομάδα το κορυφαίο στέλεχος εξαγορών του Πολεμικού Ναυτικού, όπως αποκαλύπτει σε δημοσίευμά του το αμερικανικό “U.S. Naval Institute”.
Η αξιολόγηση από το Πολεμικό Ναυτικό έρχεται αφού η υπηρεσία νωρίτερα φέτος αποκάλυψε καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του σχεδιασμού της φρεγάτας κατευθυνόμενων πυραύλων 6.700 τόνων. Η ναυπηγική εταιρεία Fincantieri Marinette Marine επρόκειτο να παραδώσει την πρώτη φρεγάτα – Constellation (FFG-62) – το 2026, αλλά τώρα η παράδοση θα μπορούσε να γίνει τρία χρόνια αργότερα.
Παράλληλα, μετά το στάδιο με τα προβλήματα που ξεπεράστηκαν, το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό κάλεσε όσες αμερικανικές εταιρείες μπορούν, να συμμετάσχουν στο ναυπηγικό πρόγραμμα, ώστε να στηθεί και δεύτερη γραμμή παραγωγής των φρεγατών.
«Το PMS 515 καλεί όλες τις αμερικανικές πηγές ναυπηγικής μάχης επιφανείας που ενδιαφέρονται για τα πλοία της κλάσης FFG 62, να υποβάλουν γραπτές πληροφορίες επαρκείς για να αποδείξουν την ικανότητά τους να εκπληρώσουν τις κυβερνητικές απαιτήσεις», αναφέρεται στην κυβερνητική πρόσκληση της 15ης Νοεμβρίου.
Όπως αναφέρουν Αμερικανοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι, πρόκειται για ένα 30ετές πρόγραμμα ναυπήγησης πλοίων, δηλαδή τουλάχιστον ως το 2055.
«Θα λάβουμε από τη βιομηχανία τα οποία ναυπηγεία αισθάνονται ότι έχουν την ικανότητα, την ικανότητα ταλέντου για να μπορέσουν να γίνουν δεύτερο ναυπηγείο [για τη φρεγάτα]» ανάφερε σε δηλώσεις του ο υπουργός του Ναυτικού Κάρλος Ντελ Τόρο (Navy Secretary Carlos Del Toro).
Ωστόσο, εκτός από το στήσιμο δεύτερης γραμμής ναυπήγησης εξετάζεται η εναλλακτική να κατασκευάζονται τμήματα σε διάφορα μέρη, τα οποία θα συναρμολογούνται τελικά σε ένα σημείο. Κι αυτό γιατί υπάρχει έλλειψη σε εργάτες ενώ άλλα ναυπηγεία έχουν φτάσει στο ανώτερο επίπεδο της δυναμικής τους.
Το θέμα κατασκευής τμημάτων της Constellation εκτός ΗΠΑ και συναρμολόγησής τους εκεί είναι κάτι που έχουμε θίξει πρώτοι στο enikos.gr, με το πρόγραμμα της συμμετοχής της Ελλάδας στο σχέδιο των αμερικανικών φρεγατών.
Μόλις στις 30 Οκτωβρίου, ο Αμερικανός Πρέσβης Τζορτζ Τσούνης επισκέφθηκε με τον υπουργό Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο τα ναυπηγεία Ελευσίνας. Εκεί, όπως αποκάλυψε το enikos.gr, ο ίδιος ο Αμερικανός Πρέσβης κατά τη διάρκεια της συνάντησης που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία ανέφερε τις δυνατότητες που έχουν τα ναυπηγεία Ελευσίνας, ως αμιγώς αμερικανική επιχείρηση, να ναυπηγήσουν τις φρεγάτες Constellation, που διά στόματος υπουργού Νίκου Δένδια, η Ελλάδα έχει αποφασίσει να επιλέξει ως τη νέα φρεγάτα του Πολεμικού Ναυτικού.
Παράλληλα, παρουσιάστηκε στον κ. Θεοδωρικάκο η δυνατότητα ναυπήγησης και κορβετών με οπλικά συστήματα παρόμοια με αυτά που θα έχουν οι Constellation, ενισχύοντας έτσι την διαλειτουργικότητα και την ομοιοτυπία, που είναι το ζητούμενο για την ηγεσία του Πολεμικού Ναυτικού.
Ο ίδιος ο υπουργός Ανάπτυξης έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην προοπτική η Ελλάδα όχι μόνο να κατασκευάζει – και πάλι – τα δικά της πολεμικά πλοία αλλά να αναλάβει και μέρος της παραγωγής των πλοίων του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού.
Κάτι, όμως, που φαίνεται να μην βρίσκει ευήκοα ώτα στους άμεσα ενδιαφερόμενους, αυτούς που μόνοι τους εξήγγειλαν την θέληση της χώρας για ένταξη στο πρόγραμμα, δηλαδή το υπουργείο Εθνικής Άμυνας και το Πολεμικό Ναυτικό.
Εδώ κι ένα χρόνο, μετά την εξαγγελία για την επιθυμία συμμετοχής της Ελλάδας στην νέα φρεγάτα των ΗΠΑ, δεν έχει γίνει το παραμικρό προς αυτή την κατεύθυνση.
Η μόνη επίσκεψη που έγινε στα ναυπηγεία Ελευσίνας (που η Αμερικανική Κυβέρνηση μέσω του Κρατικού χρηματοδοτικού οργανισμού DFC έχει επενδύσει 125 εκατ. και η Fincantieri έχει στρατηγική συνεργασία) από την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων ήταν στις 22 Μαΐου όταν ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, Αντώνης Οικονόμου, επισκέφθηκε τα ναυπηγεία της Ελευσίνας μαζί με τον Αρχηγό ΓΕΝ, Δημήτριο Ελευθέριο Κατάρα.
Η επίσκεψη συνέπεσε με την επίσκεψη από Διευρυμένη Αντιπροσωπεία της Γενικής Αρχής Στρατιωτικών Βιομηχανιών (GAMI) του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας, στο πλαίσιο της στρατηγικής σχέσης με την Ελλάδα.
Η επίσκεψη των Σαουδαράβων εντασσόταν στο γενικότερο πλαίσιο των δύο χωρών για την διεύρυνση της συνεργασίας στον τομέα της βιομηχανικής συμπαραγωγής αμυντικών συστημάτων, ακόμη και πολεμικών πλοίων.
Προς έκπληξη όλων, ο Αρχηγός ΓΕΝ δε θέλησε, όχι μόνο να ξεναγηθεί στους χώρους των ναυπηγείων, εκεί όπου κατασκευάστηκαν και 7 πυραυλάκατοι ΤΠΚ ΡΟΥΣΣΕΝ του Πολεμικού Ναυτικού, αλλά ούτε και να βγει την καθιερωμένη οικογενειακή φωτογραφία, όπως συνηθίζεται κατά την διάρκεια τέτοιων επισκέψεων.
Ο Γ.Γ. του υπουργείου, παρότι επικαλέστηκε πίεση του προγράμματος και άφησε το θέμα της ξενάγησης σε δεύτερο χρόνο, έβγαλε κάποιες φωτογραφίες ενώ σε δηλώσεις προς το enikos.gr είχε επισημάνει ότι ήταν μία πρώτη προσέγγιση του υπουργείου.
Μία προσέγγιση, η οποία όμως φαίνεται να μην έχει συνέχεια. Κι αυτό γιατί στην ομιλία του στη Βουλή για τον προϋπολογισμό, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, δεν αναφέρθηκε ούτε μία φορά στο πρόγραμμα των Constellation. Κάτι, που ήδη έχει αρχίσει να δημιουργεί προβληματισμό για το επίπεδο συνεργασίας του Πολεμικού Ναυτικού με τις ΗΠΑ, με στρατιωτικούς κύκλους στο πεντάγωνο να κάνουν λόγο ακόμη και για αντι-αμερικανισμό. Κι αυτό έρχεται ως συνέχεια της αρνητικής εισήγησης στο σχέδιο διάσωσης των ναυπηγείων από τις ΗΠΑ, πριν 3 χρόνια, από την Γενική Γραμματεία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, οπότε χρειάστηκε ο τότε υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης – με τη σύμφωνη γνώμη του Κυριάκου Μητσοτάκη – να περάσουν νόμο για την εξυγίανση των ναυπηγείων – παρακάμπτοντας την υπογραφή του γ.γ. του υπουργείου – και να ανοίξει ο δρόμος επαναλειτουργίας των εγκαταστάσεων και διάσωσης 800ων θέσεων εργασίας.
Παράγοντες από τις ΗΠΑ εκφράζουν τις αντιρρήσεις τους στο enikos.gr για το θέμα των LCS, που επικαλέστηκε στη Βουλή, ότι προτείνονταν πλοία χωρίς επιδιορθωμένο σύστημα πρόωσης που θα κόστιζε 50 εκατ. ευρώ. Όπως ανέφεραν, τα 50 εκατ ανά πλοίο ήταν η δαπάνη για να έρθουν τα πλοία στην επιχειρησιακή κατάσταση που ζήτησε το ΠΝ με τις απαιτήσεις που έθεσε. Και το ερώτημα που τίθεται είναι αν άξιζε με 200 εκατ. – εκ των οποίων τα 120 υπήρχε η δυνατότητα να ήταν χρηματοδοτούμενα από τις ΗΠΑ – να έρθουν στην Ελλάδα 4 πλοία ηλικίας 8 ετών που θα αντικαθιστούσαν τις 50χρονες φρεγάτες “S” θεωρείτο συμφέρουσα επιλογή ή όχι. Κι αν όντως δεν ήταν συμφέρουσα επιλογή, γιατί υπάρχουν 4 χώρες που ερίζουν για το ποια θα πάρει τα συγκεκριμένα «προβληματικά» πλοία;