Πόσοι άνθρωποι είναι μολυσμένοι, τι συμπτώματα μπορεί να εκδηλώσουν. Πώς αντιμετωπίζεται.
Ο έρπης είναι πολύ συνηθισμένος, καθώς ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός είναι μολυσμένος με έναν από τους ιούς που τον προκαλούν, αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ).
Σύμφωνα με δεδομένα που έδωσε προσφάτως στην δημοσιότητα, 3,8 δισεκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας κάτω των 50 ετών σε όλο τον κόσμο είναι φορείς του τύπου 1 του ιού του έρπη (HSV-1). Ο τύπος αυτός είναι η κύρια αιτία του έρπη στο στόμα (επιχείλιος έρπης).
Επιπλέον, 846 εκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας 15 έως 49 ετών ζουν με τον ιό HSV-2, που προκαλεί έρπη των γεννητικών οργάνων. Οι αριθμοί αυτοί αντιστοιχούν:
- Στο 64% των ατόμων ηλικίας κάτω των 50 ετών
- Σε πάνω από 20% στις ηλικίες 15-49 ετών
Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι σε ετήσια βάση 205 εκατομμύρια άνθρωποι 15-49 ετών παρουσιάζουν ένα επεισόδιο έρπη των γεννητικών οργάνων.
Όπως επισημαίνει ο διεθνής οργανισμός, ο έρπης είναι μία λοίμωξη που μπορεί να αντιμετωπιστεί, αλλά όχι να ιαθεί. Αυτό σημαίνει πως ο ιός που τον προκαλεί παραμένει για πάντα στο σώμα.
Πώς εκδηλώνεται
Ο έρπης μεταδίδεται κυρίως με μέσω του δέρματος, με την επαφή με μολυσμένο άτομο. Οι περισσότεροι άνθρωποι που μολύνονται, είναι ασυμπτωματικοί ή με ήπια συμπτώματα. Πολλοί δεν γνωρίζουν καν ότι είναι μολυσμένοι, με συνέπεια να μεταδίδουν τον ιό εν αγνοία τους σε άλλα άτομα.
Όταν η λοίμωξη από τον ιό προκαλεί για πρώτη φορά συμπτώματα, αυτά μπορεί να συμπεριλαμβάνουν:
- Πυρετό
- Πόνους στο σώμα
- Πρησμένους λεμφαδένες
- Πόνο στον λαιμό (ο επιχείλιος έρπης)
- Πονοκέφαλο
Ο έρπης, όμως, είναι πιο γνωστός για τα δερματικά συμπτώματά του που συνήθως είναι επώδυνες φλύκταινες ή έλκη (πληγές) που μπορεί να υποτροπιάζουν. Οι υποτροπές συνήθως έχουν μικρότερη διάρκεια και σοβαρότητα απ’ ό,τι η αρχική λοίμωξη.
Τα συμπτώματα μπορεί να είναι διαφορετικά στο πρώτο επεισόδιο της λοίμωξης απ’ ό,τι στις υποτροπές της. Όταν εκδηλώνονται, συχνά αρχίζουν με «μυρμήγκιασμα», κνησμό (φαγούρα) ή αίσθημα καύσου (κάψιμο) κοντά στα σημεία όπου θα αναπτυχθούν οι πληγές.
Ο επιχείλιος έρπης εκδηλώνεται με φλύκταινες ή ανοικτές πληγές (έλκη) μέσα ή γύρω από το στόμα ή τα χείλη. Αντίστοιχα ο έρπης των γεννητικών οργάνων εκδηλώνεται με εξογκώματα, φλύκταινες ή έλκη γύρω από τα γεννητικά όργανα ή τον πρωκτό.
Οι πληγές που προκαλεί ο έρπης συνήθως είναι επώδυνες. Οι φλύκταινες μπορεί να διαρραγούν (να ανοίξουν), να υπάρχει διαφυγή υγρού και στη συνέχεια να δημιουργηθεί κρούστα.
Η αντιμετώπιση
Για την αντιμετώπιση του έρπη χορηγούνται ειδικά αντιϊικά φάρμακα, τα οποία μπορεί να μειώσουν τη διάρκεια και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Όπως όμως προαναφέρθηκε, δεν μπορούν να απαλλάξουν τον οργανισμό από τον ιό, τονίζει ο ΠΟΥ.
Τα ίδια φάρμακα χορηγούνται και στις υποτροπές. Είναι πιο αποτελεσματικά όταν χρησιμοποιούνται εντός 48 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων.
Στους ασθενείς που έχουν πολύ επώδυνες ή συχνές υποτροπές, ο γιατρός μπορεί να συστήσει προφυλακτική θεραπεία. Το ίδιο και σε όσους θέλουν να μειώσουν τον κίνδυνο μετάδοσης του έρπη σε άλλα άτομα.
Για να καταπραϋνθεί ο πόνος των πληγών οι ασθενείς μπορεί να λάβουν παυσίπονα φάρμακα. Μπορεί επίσης να εφαρμόσουν τοπικά φάρμακα που μουδιάζουν την περιοχή.
Τι πυροδοτεί τις υποτροπές
Όπως προαναφέρθηκε, ο έρπης μπορεί να υποτροπιάσει. Και αυτό διότι οι ιοί που τον προκαλούν ζουν μέσα στα νευρικά κύτταρα και μπορεί να ενεργοποιηθούν εκ νέου. Παράγοντες που μπορεί να πυροδοτήσουν μια κρίση είναι:
- Μια ασθένεια ή πυρετός
- Η έκθεση στον ήλιο
- Η έμμηνος ρύση
- Ένας τραυματισμός
- Το συναισθηματικό στρες
- Μία χειρουργική επέμβαση
Οι ασθενείς με επιχείλιο έρπη που πυροδοτείται από τον ήλιο, πρέπει να αποφεύγουν την έκθεση σε αυτόν και να φορούν πάντοτε αντηλιακό. Τα κρύα ροφήματα επίσης μπορεί να τους βοηθήσουν.
Τέλος, οι γυναίκες με έρπη που μένουν έγκυοι πρέπει να ενημερώνουν τον γιατρό τους, διότι μπορεί να μεταδώσουν τον ιό στο μωρό τους.
Φωτογραφία: iStock