Της -
Αν και ανεβάζει στο 5,5% την εκτίμηση της για την ανάπτυξη στην Ελλάδα φέτος η ING, από 4,5% πριν, ωστόσο υποβαθμίζει σημαντικά την εκτίμησή της για το 2023 αναμένοντας πλέον ύφεση στη χώρα, αν και ήπια, με συρρίκνωση 0,2% του ΑΕΠ από ισχνή ανάπτυξη 0,7% που ανέμενε πριν καθώς όπως εκτιμά, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η ευρωζώνη μπαίνει σε ύφεση.
Για το τρίτο τρίμηνο του 2022 η ολλανδική τράπεζα εκτιμά πως το ελληνικό ΑΕΠ θα κινηθεί με ρυθμό της τάξης του 4,3%, ενώ στο μόλις 2,2% θα διαμορφωθεί η ανάπτυξη στο τρέχον δ’ τρίμηνο.
Το πρώτο και το δεύτερο τρίμηνο του 2023 η συρρίκνωση θα είναι ξεκάθαρη στην ελληνική οικονομία, με το ΑΕΠ στο -0,9% και στο -1,6% αντίστοιχα, ενώ στο γ’ τρίμηνο η ανάπτυξη θα είναι μηδενική πριν επιστρέψει στο 1,7% στο δ’ τρίμηνο.
Καθώς η παγκόσμια οικονομία διολισθαίνει σε ύφεση τον χειμώνα, η Ευρώπη βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα, σημειώνει η ING. Το υψηλό ενεργειακό κόστος που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τα αυξανόμενα επιτόκια έχουν δημιουργήσει “ψύχος” στην περιοχή, το οποία πρόκειται μόνο να επιδεινωθεί. Και όπως εξηγεί ο επικεφαλής οικονομολόγος της τράπεζας, Carsten Brzeski, δεν υπάρχει εύκολη διέξοδος.
Σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις της ING, από 2,9% ανάπτυξη φέτος η ευρωζώνη θα καταγράψει ύφεση 0,8% το 2023, με τα τρίτα πρώτα τρίμηνα του επόμενου έτους να είναι τρίμηνα συνεχούς συρρίκνωσης του ΑΕΠ. Άλλωστε μόνο η Ιταλία, η Ισπανία, η Ολλανδία και η Ιρλανδία εκτιμά ότι θα καταφέρουν να αποφύγουν την ύφεση το 2023 – καταγράφοντας πάντως πολύ χαμηλή ανάπτυξη, με τη μεγαλύτερη συρρίκνωση να σημειώνει η γερμανική οικονομία στο 1,3%.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η οικονομία της ευρωζώνης τους τελευταίους μήνες δεν έχουν εξαφανιστεί. Αν μη τι άλλο, έχουν χειροτερέψει, τονίζει η ING. Ο πόλεμος στην Ουκρανία φαίνεται να απέχει πολύ από το να τελειώσει, με τη Ρωσία να αποφασίζει για μερική κινητοποίηση μετά από μια αρκετά επιτυχημένη ουκρανική αντεπίθεση. Οι εξαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν περικοπεί περαιτέρω και το σαμποτάζ των αγωγών Nord Stream 1 και 2 έχει δημιουργήσει κάποιους φόβους σχετικά με την ασφάλεια των αγωγών φυσικού αερίου από τη Νορβηγία. Δυστυχώς, σύμφωνα με τις τελευταίες καιρικές αναλύσεις, ο κίνδυνος ενός κρύου χειμώνα έχει αυξηθεί.
“Συνεχίζουμε να περιμένουμε πολύ σφιχτές αγορές φυσικού αερίου κατά τους χειμερινούς μήνες, διατηρώντας τις τιμές σε δυσάρεστα υψηλά επίπεδα. Επιπλέον, λόγω της έλλειψης εισαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία, οι τιμές δεν είναι πιθανό να μειωθούν σημαντικά το 2023”, τονίζει η ING.
Αυτό, όπως επισημαίνει, θα βλάψει την πλευρά της προσφοράς της οικονομίας, με έναν αυξανόμενο αριθμό ευρωπαϊκών εταιρειών να μειώνουν την παραγωγή. Και ενώ οι κυβερνήσεις έχουν εντείνει τη στήριξή τους προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, η τράπεζα εξακολουθεί να πιστεύει ότι η κατανάλωση θα συρρικνωθεί. Ταυτόχρονα, οι ολοένα και πιο αυστηρές χρηματοοικονομικές συνθήκες είναι άλλος ένας αντίθετος άνεμος για την ανάπτυξη.
Αρνητική ανάπτυξη το 2023
Ενώ η επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας φαινόταν να είναι περιορισμένη κατά την περίοδο του καλοκαιριού, τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου “φωνάζουν” πλέον ξεκάθαρα ύφεση, τονίζει η ING. Ο δείκτης PMI διαμορφώθηκε στο 48,2 τον Σεπτέμβριο, ενώ η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο ιστορικά, με τα νοικοκυριά να ανησυχούν ιδιαίτερα για την οικονομική τους κατάσταση τους επόμενους 12 μήνες.
“Η εκτίμηση της ΕΚΤ ότι τα νοικοκυριά θα μειώσουν τις αποταμιεύσεις τους για να διατηρήσουν το επίπεδο κατανάλωσης μας φαίνεται απατηλή, καθώς οι Ευρωπαίοι καταναλωτές τείνουν να αποταμιεύουν περισσότερα σε περιόδους μεγάλης αβεβαιότητας”, σημειώνει η ολλανδική τράπεζα.
Ο δείκτης Eurocoin, ένας μέτρο του υποκείμενου ρυθμού ανάπτυξης, απεικονίζει τέλεια την έντονη επιδείνωση του οικονομικού περιβάλλοντος τον Σεπτέμβριο: υποχώρησε από 0,23% σε -0,73%.
Συνεπώς, η ING αναμένει ένα μικρό αρνητικό ποσοστό ανάπτυξης για το τρίτο τρίμηνο του 2022 και μια βαθύτερη ύφεση κατά τους χειμερινούς μήνες. Με την ΕΚΤ σε καθεστώς σύσφιξης, αναμένει επίσης μια πιο υποτονική ανάκαμψη κατά τη διάρκεια του 2023.
Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό, εξακολουθεί να αναμένει πως το 2023 θα διαμορφωθεί το 5,3% και πως μόνο στο β’ εξάμηνο του 2024 θα υποχωρήσει στον στόχο της ΕΚΤ του 2%.