-
Έντονο ενεργειακό χρώμα αναμένεται να έχει και η νέα χρονιά καθώς ήδη από την 1η Ιανουαρίου τίθενται σε εφαρμογή τα νέα τιμολόγια ρεύματος, μια αλλαγή που βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των καταναλωτών το τελευταίο διάστημα. Εκτός όμως από τους νέους λογαριασμούς ρεύματος, ο κλάδος της ενέργειας αναμένεται να πρωταγωνιστήσει το 2024 καθώς οι επενδύσεις στις - αλλά και η αντιμετώπιση των προκλήσεων που υπάρχουν στην αγορά της πράσινης ενέργειας αποτελούν μια από τις βασικές προκλήσεις. Εξάλλου εξελίξεις αναμένονται στο πεδίο των ερευνών για υδρογονάνθρακες την ίδια στιγμή που οι ενεργειακές εταιρείες παρουσιάζουν πάντα έντονο ενδιαφέρον και βρίσκονται στο ραντάρ των επενδυτών.
Και βέβαια εάν όλα κυλήσουν ομαλά, το 2024 αναμένεται να συνεχιστεί η αποκλιμάκωση των τιμών της ενέργειας και η επιστροφή στα προ κρίσης επίπεδα.
Λογαριασμοί ρεύματος
Ήδη από τις αρχές Ιανουαρίου πάντως τίθενται σε εφαρμογή τα νέα χρωματιστά τιμολόγια του ρεύματος με τους καταναλωτές να καλούνται να πάρουν την απόφασή τους μεταξύ των κυμαινόμενων πράσινων και κίτρινων και των σταθερών μπλε τιμολογίων που είναι διαθέσιμα στην αγορά.
Όσοι καταναλωτές δεν επιλέξουν κίτρινο ή μπλε τιμολόγιο θα καταλήξουν στα νέα πράσινα τιμολόγια οι τιμές των οποίων αναμένεται να ανακοινωθούν αύριο και θα ισχύσουν για όλο τον Ιανουάριο. Τα κυμαινόμενα κίτρινα τιμολόγια διαμορφώνονται με βάση την τιμή που ίσχυσε το προηγούμενο διάστημα, ενώ τα σταθερά τιμολόγια έχουν κλειδωμένη τιμή για έναν χρόνο. Η εικόνα που υπάρχει αυτή τη στιγμή είναι ότι τα κυμαινόμενα τιμολόγια θα κινηθούν από 13 έως 15 σεντς/κιλοβατώρα ενώ τα σταθερά από 14 έως 17 σεντς/κιλοβατώρα.
Σημειώνεται ότι η ΔΕΗ ανακοίνωσε τιμή 13,63 σεντς/κιλοβατώρα για τον Ιανουάριο για το πράσινο τιμολόγιο, τιμή η οποία είναι χαμηλότερη των αρχικών εκτιμήσεων.
Βάσει των προβλέψεων, τουλάχιστον για τον Ιανουάριο οι τιμές αναμένεται να κινηθούν πτωτικά, που σημαίνει ότι σε αυτήν την περίπτωση θα ευνοηθούν τα κυμαινόμενα τιμολόγια. Με εξαίρεση τα μπλε τιμολόγια, όπου υπάρχει πέναλτι τιμής, οι καταναλωτές έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή τιμολόγιο.
-
Οι μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι της χώρας συνεχίζουν τα επενδυτικά τους προγράμματα στην αγορά της πράσινης ενέργειας που αναμένεται να αλλάξουν το τοπίο στον εγχώριο ηλεκτρικό χώρο τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο η μεγαλύτερη πρόκληση για την αγορά αφορά στην διαχείριση του υφιστάμενου ηλεκτρικού χώρου και την επέκτασή του. Όπως έχει δηλώσει ο αρμόδιος ΥΠΕΝ Θ. Σκυλακάκης “Στόχος της κυβέρνησης είναι η αύξηση του ενεργειακού χώρου στην Ελλάδα και σκοπός είναι η κατάθεση νομοθετικής ρύθμισης στην αρχή του 2024.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι για την εξασφάλιση ηλεκτρικού χώρου θα χρησιμοποιηθούν τρία εργαλεία, το overbooking, οι ενισχυμένες περικοπές και η προσθήκη μπαταριών σε έργα.
Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα ξεκάθαρο περιβάλλον με ένα χρονοδιάγραμμα, το οποίο θα είναι σαφές και ξεκάθαρο για τους επενδυτές που θα γνωρίζουν τί διαγωνισμοί θα γίνουν το 2024, το 2025 και το 2026, τι ισχύ θα βγαίνει, αν θα είναι κοινοί διαγωνισμοί (σ.σ. όλων των τεχνολογιών), διαγωνισμοί - με μπαταρία κλπ. και με τι ενισχύσεις, ώστε να μπορεί να υπολογιστεί η βιωσιμότητα και η αποδοτικότητα των έργων Αξίζει να σημειωθεί ότι τα έργα - που είναι σήμερα σε λειτουργία και τα έργα που έχουν λάβει Όρους Σύνδεσης έχουν δεσμεύσει ηλεκτρικό χώρο που υπερκαλύπτει τον στόχο του ΕΣΕΚ για το 2030. Η συνολική εγκατεστημένη ισχύς - στη χώρα έχει ξεπεράσει τα 11,5 GW, εκ των οποίων περίπου 5 GW είναι συνδεδεμένα στο σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας του ΑΔΜΗΕ και τα υπόλοιπα στο δίκτυο διανομής του ΔΕΔΔΗΕ.
Υδρογονάνθρακες
Εντός του 2024 αναμένεται να ληφθούν οι αποφάσεις για την περαιτέρω αξιοποίηση των παραχωρήσεων που έχουν γίνει σε Ιόνιο και Κρήτη. Το πιθανότερο σενάριο είναι να ληφθούν αποφάσεις για τη διενέργεια ή όχι ερευνητικών γεωτρήσεων στην περιοχή της Κρήτης εντός του 2024. Αντίθετα κρίνεται δύσκολο να δούμε τους επόμενους 12 μήνες τη διενέργεια γεωτρήσεων, κάτι που αναμένεται να γίνει – εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά – εντός του 2025 εκτός εάν αποφασιστεί να διενεργηθούν και τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες, οπότε η διενέργεια της γεώτρησης θα μετατεθεί για το 2026. Υπενθυμίζεται ότι ήδη από το Φεβρουάριο του 2023 έχει ολοκληρωθεί το μεγάλο πρόγραμμα των σεισμικών ερευνών σε περιοχές του Ιονίου και της Κρήτης από τους παραχωρησιούχους. Οι εταιρείες αυτήν την περίοδο ολοκληρώνουν την επεξεργασία των ερευνητικών δεδομένων προκειμένου να αξιολογήσουν τις προοπτικές και να αποφασίσουν εάν θα προχωρήσουν στο επόμενο βήμα, δηλαδή στη διενέργεια της ερευνητικής γεώτρησης. Ήδη πάντως με δηλώσεις τους στελέχη της αρμόδιας διαχειριστικής αρχής ΕΔΕΥΕΠ έχουν κάνει λόγο για ενθαρρυντικά δεδομένα, που δείχνουν την ύπαρξη σημαντικών κοιτασμάτων ιδίως στην περιοχή της Κρήτης.
Υπεράκτια αιολικά
Σύμφωνα με το Εθνικό πρόγραμμα για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα που εκπονήθηκε από την ΕΔΕΥΕΠ, το 2024 αναμένεται να ξεκινήσουν οι προετοιμασίες που περιλαμβάνουν διαγωνισμούς για τις τεχνικές μελέτες, υποβολή της τεχνικής μελέτης και της Σ- καθώς και οριοθέτηση των ΠΟΑΥΑΠ με προεδρικό διάταγμα. Το εθνικό σχέδιο ανάπτυξης πλωτών και σταθερής βάσης υπεράκτιων αιολικών πάρκων περιλαμβάνει 25 περιοχές με συνολική δυναμικότητα 12,4GW, εκ των οποίων 19 πλωτά 10,4GW και 6 σταθερής βάσης ισχύος 2GW. Οι περιοχές που θα αναπτυχθούν τα υπεράκτια αιολικά πάρκα είναι τα Διαπόντια Νησιά στο Ιόνιο για σταθερής έδρασης, ο Πατραϊκός επίσης για σταθερή έδραση, η Ανατολική Κρήτη για σταθερή και πλωτή έδραση, ενώ για πλωτή έδραση προβλέπεται η ανάπτυξη σε Ρόδο, Δονούσα, Γυάρο, Εύβοια (Άγιοι Απόστολοι) και Χίο.
Διασυνδέσεις
Στο επίκεντρο των εξελίξεων βρίσκονται και οι νέες ηλεκτρικές λεωφόροι και οι πρωτοβουλίες του ΑΔΜΗΕ στις διεθνείς διασυνδέσεις. Συνολικά ο ΑΔΜΗΕ προωθεί έργα που ξεπερνούν τα 6,5 δισ. ευρώ για τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις της Ελλάδας με χώρες των Βαλκανίων, της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Όπως προκύπτει από το δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας 2024-2033, άλλες από αυτές τις υποδομές είναι στον σχεδιασμό και άλλες ήδη υλοποιούνται. Η χώρα μας σταδιακά μέχρι το 2031 θα έχει καταφέρει αφενός να ενισχύσει τις διασυνδέσεις της με τους γείτονές της και αφετέρου να αυξήσει τη δυναμικότητα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Κάτι που θα επιτρέψει τη μεγαλύτερη ανάπτυξη έργων -, αλλά και τις εξαγωγές πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας από την Αίγυπτο καθώς και από εγχώριες πηγές.
Ενεργειακές εταιρείες
Το 2024 οι εταιρείες του κλάδου της ενέργειας αναμένεται να συνεχίσουν να πρωταγωνιστούν και σε επενδυτικό επίπεδο. Με ενδιαφέρον αναμένεται για παράδειγμα η επιστροφή της ΔΕΗ στα μερίσματα όπως έχει ήδη προαναγγείλει η διοίκηση της εταιρείας. Σε κάθε περίπτωση ο ενεργειακός κλάδος είναι ένα “ασφαλές” στοίχημα για μια χώρα που, πρώτον, έχει καλύψει πολύ μικρό μέρος της συνολικής αναμόρφωσης του ενεργειακού χάρτη (υπό τον σχεδιασμό), άρα έχει ακόμα πολλά περιθώρια ανάπτυξης, και, δεύτερον, προκύπτει από ένα κλίμα που μόνο εμπόδιο δεν φαίνεται να αποτελεί για τέτοιου είδους σχεδιασμούς. Εξάλλου, η δραστηριοποίηση μεγάλων “παικτών” επιβεβαιώνει την ως άνω αναφερθείσα πεποίθηση.