Του Κώστα Ράπτη
Η πρόταση 12 σημείων για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, την οποία δημοσιοποίησε στον ένα χρόνο από την έναρξή του η Κίνα, απορρίφθηκε σχεδόν αυτόματα από τους κυριότερους δυτικούς ηγέτες.
Λόγου χάρη, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ έσπευσε να επισημάνει ότι η Κίνα έχει αποφύγει να καταδικάσει τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ενώ η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι το Πεκίνο έχει ήδη “λάβει θέση” στη σύγκρουση (εννοώντας υπέρ της Ρωσίας).
Το απορριπτικό αυτό μέτωπο δεν προβλέπεται να μείνει αρραγές επί μακρόν. Αυτό τουλάχιστον υποδεικνύει η στάση της Ισπανίας.
Στο περιθώριο της συνόδου των “27” στις Βρυξέλλες ο Ισπανός πρωθυπουργός έκανε γνωστό ότι την επόμενη εβδομάδα πρόκειται να μεταβεί στην Κίνα, προσκεκλημένος των ηγετών της, για να παρακολουθήσει το ετήσιο Boao Forum for Asia στην νήσο Χαϊνάν στις 30 του μηνός και να συναντηθεί την επομένη με τον Σι Τζινπινγκ στο Πεκίνο. Την αφορμή θα δώσει η πεντηκοστή επέτειος σύναψης διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στην Ισπανία και τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας.
Ο Σοσιαλιστής πρωθυπουργός της Ισπανίας, η οποία θα ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της Ε.Ε. από 1ης Ιουλίου, θα είναι έτσι ο πρώτος ξένος ηγέτης τον οποία θα συναντήσει ο Κινέζος πρόεδρος μετά την επίσκεψή του στη Μόσχα, όπου έτυχε θεαματικής υποδοχής.
Ο Σάντσεθ δεν δίστασε να αποκαλέσει την Κίνα “διεθνή παίκτη πρώτης γραμμής” και σημείωσε ότι “προφανώς” κατά τις επαφές του στο Πεκίνο θα συζητηθεί η διεθνής κρίση που σημαδεύεται από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
“Νομίζω” πρόσθεσε σχετικά με τον Σι Τζινπινγκ ότι “είναι σημαντικό να γνωρίζουμε από πρώτο χέρι ποια είναι η θέση του για την ειρήνευση της Ουκρανίας και να του επισημάνουμε ότι είναι οι ίδιοι οι Ουκρανοί που θα θέσουν τους όρους για αυτήν, όταν επέλθει”.
Ως δεύτερο και θεμελιωδέστερο στοιχείο ο Σάντσεθ προέβαλε την “διαφύλαξη μιας διεθνούς τάξης πραγμάτων βασισμένης σε κανόνες, που να στηρίζεται στον σεβασμό του Καταστατικού των Ηνωμένων Εθνών – εν προκειμένω, στον σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας που έχει παραβιαστεί από τον πρόεδρο Πούτιν”.
Αλλά στο σημείο αυτό ο Ισπανός πρωθυπουργός προφανώς προσπαθεί να ισορροπήσει δύο διαφορετικές έννοιες: την αμερικανικής εμπνεύσεως “βασισμένη σε κανόνες διεθνή τάξη”, που αποτελεί ανάθεμα για τους Κινέζους, και την τάξη που εγγυάται ο Καταστατικός Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών. Όμως και οι συνομιλητές του θα πρέπει να επιλύσουν μια πραγματική αντίφαση: το πώς αντιλαμβάνονται τον τερματισμό μιας σύγκρουσης την ευθύνη για την οποία επιρρίπτουν στην Δύση, με την διαφύλαξη της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας, υπέρ της οποίας και οι ίδιοι συνηγορούν, για λόγους όχι μόνο αφηρημένης αρχής αλλά και εθνικού τους συμφέροντος. Και όλα αυτά την ίδια στιγμή που διακηρύσσουν την “δίχως όρια φιλία” τους με την Ρωσία, η οποία δια της προσάρτησης τεσσάρων ουκρανικών επαρχιών έχει δημιουργήσει εδαφικά δεδομένα, που δύσκολα ανατρέπονται με μη στρατιωτικό τρόπο.
Σε κάθε περίπτωση, η κίνηση του Σάντσεθ δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί. Το μαρτυρούν αυτό οι ανησυχίες της Ουάσιγκτον, όπως αποτυπώνονται λ.χ. σε άρθρο του Bloomberg υπό τον τίτλο “Οι ΗΠΑ φοβούνται ότι μια υφήλιος κουρασμένη από τον πόλεμο μπορεί να υιοθετήσει την ειρηνευτική πρόταση της Κίνας για την Ουκρανία”.
Διαβάστε ακόμη:
* Στην Κίνα Μακρόν και φον ντερ Λάιεν στις 5 Απριλίου με “ουκρανική” ατζέντα