Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Η έλλειψη εργατικού δυναμικού εμφανίζεται σήμερα ως το κυριότερο πρόβλημα για την ελληνική βιομηχανία, όπως επισημαίνει η πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδας (ΣΒΕ), Λουκία Σαράντη, προσθέτοντας ότι ακολουθούν το κόστος της ενέργειας, τα υψηλά επιτόκια και οι προκλήσεις της ψηφιακής και της πράσινης μετάβασης.
Όπως τονίζει η κα Σαράντη, σε συνδυασμό και με το δημογραφικό πρόβλημα, το οποίο ειδικά στην περιφέρεια είναι πολύ έντονο, δεν υπάρχει η δεξαμενή των ανθρώπων για να καλυφθούν οι κενές θέσεις εργασίας στον κλάδο, σε όλα τα επίπεδα ιεραρχίας και ειδικότητας. “Οι θέσεις εργασίας είναι πολύ περισσότερες από τον κόσμο που μπορεί να τις καλύψει”, σημειώνει η πρόεδρος του ΣΒΕ.
Ο ΣΒΕ πρόκειται σύντομα να δημοσιεύσει μια μελέτη που θα επικεντρώνεται σε θέματα εργασίας στη βιομηχανία, αναφορικά και με τις ελλείψεις που παρατηρούνται, παραθέτοντας και προτάσεις για τον τρόπο κάλυψης των θέσεων αλλά και εκπαίδευσης των ανθρώπων που θέλουν να εργαστούν στον κλάδο.
Επίσης, προς την ίδια κατεύθυνση, βρίσκεται σε φάση σχεδιασμού μια πλατφόρμα για την απασχόληση μεταναστών στη βιομηχανία -αντίστοιχη με την υπάρχουσα πλατφόρμα για την απασχόληση εργατών γης.
“Αναπτυξιακή μονομέρεια”
Ένα θέμα που επίσης απασχολεί πολύ τον ΣΒΕ είναι η “αναπτυξιακή μονομέρεια” που χαρακτηρίζει τη χώρα, με την έννοια ότι προγράμματα ανάπτυξης και κονδύλια διοχετεύονται περισσότερο στο κέντρο από ό,τι στην περιφέρεια. “Η βιομηχανία στην περιφέρεια αντιμετωπίζει διαφορετικά προβλήματα από ό,τι στο κέντρο. Πιστεύουμε ότι η Ελλάδα δεν βοηθιέται από μια αναπτυξιακή μονομέρεια, η οποία μεγαλώνει. Δεν ωφελεί κανέναν να αναπτύσσεται μόνο το κέντρο”, τονίζει η κα Σαράντη. Σύμφωνα με την ίδια, λόγω ορισμένων προϋποθέσεων, όπως π.χ. συγκεκριμένο ποσοστό δανεισμού, κάποιες επιχειρήσεις αποκλείονται από τον Αναπτυξιακό.
“Οι μεγάλες επιχειρήσεις μοιραία μπορούν να αντιμετωπίζουν πιο εύκολα τις προκλήσεις που αφορούν τα θέματα της ενέργειας ή της πράσινης μετάβασης”, αναφέρει.
“Πληθωρισμός απληστίας”
Η κα Σαράντη παραδέχεται ότι τα υπερκέρδη που εμφανίζουν στις μέρες μας μεγάλες εταιρείες τροφίμων αποτελούν πρόκληση για την κοινωνία, αλλά τονίζει ότι θα πρέπει να βλέπουμε όλη την εικόνα και εκτιμά ότι δεν υπάρχει “πληθωρισμός απληστίας” εκ μέρους της βιομηχανίας.
“Υπάρχουν τεράστια ενεργειακά κόστη. Οι επιχειρήσεις στην πλειονότητά τους θέλουν να επενδύσουν, πρέπει να επενδύσουν, και έχουν να αντιμετωπίσουν πολλές προκλήσεις. Αυτά τα αποτελέσματα που βλέπουμε είναι ένας μεγάλος άθλος, ειδικά για τις μικρομεσαίες βιομηχανίες, που αυτές που κατάφεραν να παραμείνουν είναι πραγματικοί ήρωες”.
Η πρόεδρος του ΣΒΕ τονίζει ότι τόσο το πρόβλημα της αισχροκέρδειας, όσο και η πάταξη της μαύρης εργασίας και η υγιής επιχειρηματικότητα βρίσκονται υψηλά στην ατζέντα του Συνδέσμου.
Ο ΣΒΕ έχει περισσότερα από 400 μέλη συνολικά, το 10% εκ των οποίων είναι μεγάλες εταιρείες, με τον κορμό του Συνδέσμου να τον αποτελούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ, όπως τονίζει η κα Σαράντη, στη χώρα μας δεν δημιουργούνται πολλές καινούριες βιομηχανίες.
Αυτάρκεια, υποδομές και ενέργεια
Σύμφωνα με την κα Σαράντη, είναι επίσης απαραίτητο να ενεργοποιηθεί η “Εθνική Στρατηγική για τη Βιομηχανία”. Όπως υπογραμμίζει, η πανδημία μάς έδειξε ότι η αβεβαιότητα είναι η νέα κανονικότητα και απέναντι σε αυτή την αβεβαιότητα, είναι απαραίτητο να είμαστε αυτάρκεις. “Το μάθαμε με τον δύσκολο τρόπο κι έχουμε δρόμο ακόμη μπροστά μας”, επισημαίνει.
Αναφερθείσα στην κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα, η κα Σαράντη κάνει λόγο για μια “τρομακτική διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας” και ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα που δύσκολα μπορεί να αντιμετωπιστεί. “Αυτά που θα έπρεπε να αποθηκεύονται, δεν αποθηκεύονται κι αυτά που αποθηκεύονται δεν βοηθάνε στο να μην έχουμε μια μεγάλη αύξηση των τιμών”, αναφέρει χαρακτηριστικά.
Όπως συνεχίζει, πολλά πρέπει ακόμη να γίνουν και στο κομμάτι των υποδομών, δεδομένων των μεγάλων ελλείψεων σε λιμάνια και σιδηροδρομικό δίκτυο. “Χωρίς υποδομές, η βιομηχανία δεν μπορεί να αναπτυχθεί και δεν μπορεί να γίνει ανταγωνιστική”, προειδοποιεί.
Σημαντικές αλλαγές πρέπει -σύμφωνα με την πρόεδρο του ΣΒΕ- να υπάρξουν και στο κομμάτι της ενέργειας. “Το μοντέλο πρέπει να γίνει πιο υποστηρικτικό, όπως ισχύει σε μεγάλες οικονομίες, όπως η Γαλλία και η Γερμανία. Τα κόστη της ενέργειας στην Ελλάδα δεν είναι τόσο χαμηλά, ενώ πάντα καραδοκεί μια μεγάλη αύξηση. Γι’ αυτό τον λόγο πρέπει να βρεθεί ένα πλέγμα που να μπορεί να στηρίξει την βιομηχανία. Η Ελλάδα έχει διαχρονικά ακριβό ρεύμα, κάτι που την καθιστά μη ανταγωνιστική”.
Προτάσεις
Ο ΣΒΕ έχει καταθέσει κατά καιρούς προτάσεις που καλύπτουν όλα τα μεγάλα ζητήματα που προβληματίζουν τον χώρο της βιομηχανίας.
Στο βασικό ζήτημα της αδυναμίας εξεύρεσης κατάλληλου προσωπικού, ο ΣΒΕ έχει προτείνει λύσεις όπως η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του “Εθνικού Συστήματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης”, η ορθή διασύνδεση της τεχνικής εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας με θέσπιση της υποχρεωτικότητας πρακτικής άσκησης, η χρηματοδότηση από φορείς ιδιωτικού τομέα για τεχνική εκπαίδευση, η παροχή ισχυρών κινήτρων για την ανάσχεση του κύματος αστυφιλίας, καθώς και νομοθετικές πρωτοβουλίες ώστε πρόσφυγες και μετανάστες να απασχοληθούν στη βιομηχανία.
Όπως τονίζει ο ΣΒΕ, η επίλυση του ζητήματος αυτού μπορεί να συμβάλει στη μείωση της ανεργίας κάτω από 10% έως το 2027, ενώ μπορεί να αποτελέσει όχημα για την αλλαγή των προτύπων απασχόλησης και την αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων που πηγάζουν από την ανεργία.
Στο κομμάτι των υποδομών, ο ΣΒΕ έχει προτείνει λύσεις όπως η ενίσχυση της “χωρητικότητας” του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η αναβάθμιση των υποδομών internet “υψηλών ταχυτήτων”, η αναβάθμιση των υποδομών των λιμανιών της Πρέβεζας και της Αλεξανδρούπολης.
Ο ΣΒΕ ιδρύθηκε το 1915 αρχικά ως Σύνδεσμος Βιομηχάνων Βορείου Ελλάδας (ΣΒΒΕ). Τα τελευταία χρόνια, o ΣΒΕ έχει μεγαλώσει, καθώς συνέβησαν δύο πολύ σημαντικές αλλαγές: Πρώτον, ο Σύνδεσμος απέκτησε έναν πανελλήνιο χαρακτήρα, ενώ, δεύτερον, είναι πια κοινωνικός εταίρος, ο μόνος μάλιστα κοινωνικός εταίρος της περιφέρειας και βασικός εκπρόσωπος της περιφερειακής βιομηχανίας.
“Κι αυτό είναι μια πολύ μεγάλη ευθύνη για εμάς και μια πρόκληση. Συνεργαζόμαστε με το κράτος, συμμετέχουμε στις συλλογικές διαπραγματεύσεις και ουσιαστικά συν-διαμορφώνουμε την ελληνική κοινωνία”, τονίζει η κα Σαράντη.
“Παρά την οικονομική κρίση, την πανδημία, τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην Ουκρανία, στη Μέση Ανατολή και τώρα στην Ερυθρά Θάλασσα, στην Ελλάδα υπάρχει βιομηχανία και λειτουργεί”. Η ελληνική βιομηχανία πρέπει να προσαρμοστεί στη σύγχρονη πραγματικότητα και σε αυτή την κατεύθυνση, ο ΣΒΕ λαμβάνει ενεργά μέρος στον δημόσιο διάλογο, καταθέτοντας προτάσεις και υλοποιώντας δράσεις για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και την ανάπτυξη.
Στόχος του ΣΒΕ είναι να βοηθήσει τις ελληνικές επιχειρήσεις να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες, με προτεραιότητες την ψηφιακή επανάσταση, τον έμπρακτο εκσυγχρονισμό και την επένδυση στην καινοτομία, την προώθηση της περιβαλλοντικής ευθύνης και της εταιρικής διακυβέρνησης, την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού και την εξωστρέφεια.