Του Γιώργου Λαμπίρη
Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς ότι φέτος η αγορά ηλεκτρικών παρά τις ανατιμήσεις που δέχτηκαν τα προϊόντα σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, ενισχύθηκε σημαντικά από τα προγράμματα επιδοτήσεων, όπως ήταν το “Ανακυκλώνω-Αλλάζω Συσκευή” αλλά και αυτό της ανακύκλωσης θερμοσίφωνα. Γεγονός που μπορεί να οδηγήσει τον κλάδο σε τζίρους που είχε κάνει τελευταία φορά πριν από δεκαπέντε χρόνια.
Ωστόσο το γεγονός ότι το Ανακυκλώνω Αλλάζω Συσκευή ολοκληρώθηκε και κάτι ανάλογο συνέβη και με την περίπτωση ανακύκλωσης θερμοσίφωνα, οι δύο τελευταίοι μήνες του έτους, άφησαν αρκετά κενά και μούδιασμα στην αγορά.
Το γεγονός πάντως είναι ότι η αγορά ηλεκτρικών συνέχισε την ανοδική της πορεία στο δεκάμηνο του 2023, ήτοι στο διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου σύμφωνα με στατιστικά που έχουμε στη διάθεσή μας και προέρχονται από μέτρηση της εταιρείας GfK που αποτυπώνουν την εικόνα του κλάδου. Ο τομέας ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών ενισχύθηκε φέτος εντονότερα σε κάποιες επιμέρους κατηγορίες όπως τα κλιματιστικά, τα ψυγεία και οι καταψύκτες, που ενισχύθηκαν από το πρόγραμμα του υπουργείου Περιβάλλοντος, “Ανακυκλώνω-Αλλάζω Συσκευή”.
Ειδικότερα, το σύνολο της αγοράς σε τεμάχια είδε αύξηση κατά 5,2% το φετινό δεκάμηνο σε σχέση με το περσινό από 14,95 εκατομμύρια συσκευές στις 15,75 εκατομμύρια συσκευές. Η πιο ισχυρή ανάπτυξη από πλευράς τεμαχίων στην προαναφερόμενη χρονική περίοδο παρουσιάστηκε όπως ήταν αναμενόμενο στα κλιματιστικά όπου πουλήθηκαν 46,3% περισσότερα σε σύγκριση με πέρυσι, ήτοι από 289,6 χιλ. το 2022, σε 423,79 χιλιάδες φέτος. Ισχυρή όμως ήταν η ανάπτυξη και για τις μεγάλες οικιακές συσκευές, κατηγορία όπου συμπεριλαμβάνονται τα ψυγεία και οι καταψύκτες που ενίσχύθηκαν από το πρόγραμμα καθώς και άλλες συσκευές όπως οι ηλεκτρικές κουζίνες. Έτσι, στην περίοδο αναφοράς τα πωλούμενα τεμάχια αυξήθηκαν κατά 11,9% από 1,18 εκατομμύρια πέρυσι σε 1,32 εκατομμύρια φέτος.
Να σημειωθεί πάντως ότι οι συσκευές ψυχαγωγίας σπιτιού μεταξύ των οποίων οι τηλεοράσεις, συνεχίζουν να γράφουν πτώση με 8,5% στο δεκάμηνο από πλευράς τεμαχίων καθότι πολλοί καταναλωτές απέκτησαν κάποια συσκευή της συγκεκριμένης κατηγορίας στο διάστημα της πανδημίας όπου σημαντικό μέρος της διασκέδασης μεταφέρθηκε κατ’ οίκον. Ελπίδα για την επαναφορά της ζήτησης στη συγκεκριμένη κατηγορία, αποτελούν δύο σημαντικές αθλητικές διοργανώσεις του 2024, οι Ολυμπιακοί Αγώνες και το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου, Euro 2024.
Ωστόσο στο διάστημα που εξετάζουμε η πτώση σε τεμάχια ήταν από τις 262,23 χιλιάδες συσκευές το 2022 στις 239,93 χιλιάδες συσκευές το 2023. Συνεχιζόμενα πτωτική είναι η πορεία και για τα προϊόντα ΙΤ (λάπτοπ, τάμπλετ, σταθεροί υπολογιστές και αναλώσιμα υπολογιστών) όπου και πάλι σημαντική μερίδα των καταναλωτών προμηθεύτηκε τα εν λόγω προϊόντα μεταφέροντας το γραφείο στο σπίτι κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Επομένως μετά την ένταση που καταγράφηκε στην αγορά των συγκεκριμένων προϊόντων στη διάρκεια έξαρσης του κορονοϊού, ακολούθησε η πτώση της και η συρρίκνωση της ζήτησης.
Η πρόβλεψη για ρεκόρ δεκαπενταετίας και οι υποτονικοί Νοέμβριος-Δεκέμβριος
Ανοδικός όμως είναι και ο τζίρος της αγοράς ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών, καθότι από τα 2,15 δισεκατομμύρια ευρώ στο δεκάμηνο του 2022, φέτος έφτασε τα 2,43 δισεκατομμύρια ευρώ, κάτι που μεταφράζεται σε μεταβολή 12,8%. Τη μεγαλύτερη συμμετοχή στο τζίρο της αγοράς έχουν οι μεγάλες οικιακές συσκευές, οι οποίες έλαβαν σημαντική ώθηση από το πρόγραμμα “Ανακυκλώνω-Αλλάζω Συσκευή”, όπως προειπώθηκε. Η πρόβλεψη των στελεχών της αγοράς, είναι ότι φέτος η κατηγορία των ηλεκτρικών συσκευών θα καταγράψει ρεκόρ τζίρου δεκαπενταετίας. Ωστόσο θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι δύο τελευταίοι μήνες του έτους, Νοέμβριος και Δεκέμβριος, ήταν υποτονικοί από πλευράς κατανάλωσης των συγκεκριμένων προϊόντων ενώ και η Black Friday κινήθηκε χαμηλότερα των προσδοκιών. Μένει λοιπόν να φανεί εάν και κατά πόσο η προσδοκία για το συγκεκριμένο ρεκόρ σε τζίρο θα εκπληρωθεί με τη συμπλήρωση του έτους.
Έτσι, από τα 484,7 εκατομμύρια ευρώ, ο τζίρος τους έφτασε στα 585,22 εκατομμύρια ευρώ κινούμενος ανοδικά με ποσοστό 20,7%. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η πορεία των μικρών οικιακών συσκευών, οι οποίες παρουσίασαν και αυτές αύξηση του τζίρου τους κατά 19,5% από τα 177,93 εκατ. ευρώ στα 212,6 εκατ. ευρώ, ενώ και σε τεμάχια πουλήθηκαν περισσότερες από 3,27 εκατ. συσκευές το 2022 έφτασαν τις 3,59 εκατομμύρια συσκευές φέτος (+9,7%). Στην κατηγορία των μικρών οικιακών συσκευών υπάγονται και τα air fryers, που αποτελούν την νέα τάση στον οικιακό εξοπλισμό. Πρόκειται για συσκευές τηγανίσματος με αέρα χωρίς έλαια, οι οποίες γνωρίζουν αυτή την περίοδο αντίστοιχη επιτυχία με αυτή που είχαν κάποτε οι οικιακές φριτέζες.
Βλέποντας την κατηγορία των προϊόντων τηλεποικοινωνιών, η πορεία τους ήταν θετική στο διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου του 2023 με αύξηση 5,3% στα τεμάχια και 9,1% στο τζίρο.