Του Κώστα Κατίκου
Επιλογή του ασφαλίστρου που θέλουν να πληρώνουν για το 2024 στον ΕΦΚΑ θα πρέπει να κάνουν ως τις 31 Ιανουαρίου 1,2 εκατ. ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες, και αν κρίνει κανείς από την περσινή χρονιά, τότε δεν θα πρέπει να αναμένονται εκπλήξεις καθώς σχεδόν οι 9 στους 10 θα μείνουν στην πρώτη κατηγορία, υποθηκεύοντας όμως τη μελλοντική τους σύνταξη.
Η επιλογή χαμηλών εισφορών για μεγάλο διάστημα έχει κρυφή παγίδα που οδηγεί σε “κούρεμα” σύνταξης και μάλιστα μόνιμο.
Οσο αυξάνονται δε οι εισφορές τόσο μεγαλώνει και το αντικίνητρο για πολλούς επαγγελματίες να μεταφερθούν από τη χαμηλότερη σε υψηλότερη κατηγορία.
Η πλατφόρμα για την επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας είναι σε λειτουργία από τον ΕΦΚΑ. Η επιλογή της ασφαλιστικής κατηγορίας δηλώνεται για τους κλάδους Κύριας, Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχής σε ενιαία αίτηση και ισχύει για όλο το έτος.
Η προθεσμία υποβολής της αίτησης – δήλωσης επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας έχει καταληκτική ημερομηνία την 31/1/2024.
Από το 2020 που καθιερώθηκαν οι νέες κλίμακες στις εισφορές των επαγγελματιών οι 8 με 9 στους 10 επιλέγουν την πρώτη και χαμηλότερη κατηγορία και μένουν “συνεπείς” τόσο για τα χρόνια που οι εισφορές έμειναν παγωμένες (2020, 2021, και 2022) όσο και για την περίοδο που οι εισφορές αυξάνονται. Για το 2024 οι εισφορές αυξάνονται κατά 3,46% ενώ το 2023 η αύξηση ήταν 9,6%.
Η εισφορά και η σύνταξη
Πολλοί επαγγελματίες κάνουν το λάθος να μετράνε το κόστος των συνολικών εισφορών ενώ για τον υπολογισμό της κύριας σύνταξης δεν λαμβάνεται υπόψη το σύνολο των εισφορών, παρά μόνον η εισφορά σύνταξης της κάθε κατηγορίας.
Έτσι με την αύξηση κατά 3,46% η συνολική εισφορά της πρώτης κατηγορίας διαμορφώνεται στα 248 ευρώ τον μήνα. Από αυτή την εισφορά όμως τα 175 ευρώ είναι αυτά που θα μετρήσουν για τη σύνταξη, ενώ τα υπόλοιπα είναι η εισφορά για τον κλάδο ασθένειας (63 ευρώ) και η εισφορά ανεργίας (10 ευρώ).
Στον πίνακα που δημοσιεύει το Capital.gr φαίνεται ότι η επιλογή της χαμηλής εισφοράς, έχει βαρύ αντάλλαγμα στο μέλλον με χαμηλή σύνταξη για πάντα!
Η εισφορά των δυο πρώτων κατηγοριών με τα σημερινά δεδομένα δεν φτάνει στα 1.000 ευρώ σύνταξης, ούτε μετά από 40ετία.
Για παράδειγμα:
* Η σύνταξη που βγάζει σήμερα η εισφορά της 1ης κατηγορίας με 30 έτη ασφάλισης είναι μόλις 658 ευρώ. Στα 35 έτη η σύνταξη είναι 754,18 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 874,62 ευρώ.
* Η σύνταξη που βγάζει σήμερα η εισφορά της 2ης κατηγορίας με 30 έτη ασφάλισης είναι 704,37 ευρώ. Στα 35 έτη η σύνταξη είναι 819,79 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 964,33 ευρώ.
Καλύτερη σύνταξη χτίζουν όσοι βρίσκονται στην 3η και επόμενες κατηγορίες.
Για παράδειγμα:
* Η σύνταξη που βγάζει σήμερα η εισφορά της 3ης κατηγορίας με 30 έτη ασφάλισης είναι 779,16 ευρώ. Στα 35 έτη η σύνταξη είναι 925,60 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 1.108,99 ευρώ.
* Η σύνταξη που βγάζει σήμερα η εισφορά της 4ης κατηγορίας με 33 έτη ασφάλισης είναι 970,45 ευρώ. Στα 39 έτη η σύνταξη είναι 1.225,66 ευρώ και στα 42 έτη ασφάλισης φτάνει στα 1.285,46 ευρώ.
* Η σύνταξη που βγάζει σήμερα η εισφορά της 5ης κατηγορίας με 33έτη ασφάλισης είναι 1.102,40 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 1.474,74 ευρώ.
* Η σύνταξη που βγάζει σήμερα η εισφορά της 6ης κατηγορίας με 35 έτη είναι 1.484,26 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 1.872,8 ευρώ.
Στα 5 χρόνια από τότε που ισχύουν τα νέα ασφάλιστρα των ελεύθερων επαγγελματιών αυτοαπασχολουμένων και αγροτών, (εκ των οποίων τα 3 έτη χωρίς αύξηση) η κατάταξη του 90% των μη μισθωτών στην 1η κατηγορία δεν έχει μεταβληθεί με αποτέλεσμα να δημιουργείται πλέον μια νέα τάξη οιονεί νεόπτωχων συνταξιούχων.