Της Ελένης Μπότα
Ανοδικά κινήθηκαν οι τιμές στα υψηλών προδιαγραφών γραφεία και στα καταστήματα στην Ελλάδα το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Τράπεζα της Ελλάδος. Με βάση τα διαθέσιμα προσωρινά στοιχεία, το 2023 οι τιμές των γραφείων υψηλών προδιαγραφών (σε ονομαστικούς όρους) αυξήθηκαν κατά μέσο όρο 5,9% σε σχέση με το 2022 για το σύνολο της Ελλάδας, έναντι αντίστοιχης αύξησης 3,6% το 2022. Με διάκριση κατά γεωγραφική περιοχή, το 2023 οι τιμές γραφείων υψηλών προδιαγραφών κατέγραψαν μέση ετήσια αύξηση 5,7% στην Αθήνα, 2,2% στη Θεσσαλονίκη και 6,9% στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Κατά το β’ εξάμηνο του 2023 οι τιμές των γραφειακών χώρων υψηλών προδιαγραφών για το σύνολο της χώρας παρουσίασαν αύξηση 2,1% σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2023 (προσωρινά στοιχεία). Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, το β’ εξάμηνο του 2022 οι τιμές των γραφείων υψηλών προδιαγραφών κατέγραψαν αύξηση 3,8% σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο, ενώ κατά το α’ εξάμηνο του 2023 κατέγραψαν αντίστοιχη αύξηση 2,9%. Με διάκριση κατά γεωγραφική περιοχή, το β’ εξάμηνο του 2023 οι τιμές γραφειακών χώρων υψηλών προδιαγραφών αυξήθηκαν κατά 2,9% στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, κατά 0,1% στη Θεσσαλονίκη και κατά 1,3% στην υπόλοιπη Ελλάδα, σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2023.
Για το σύνολο του 2023 τα μισθώματα γραφείων όλων των κατηγοριών σε ονομαστικούς όρους για το σύνολο της Ελλάδος αυξήθηκαν κατά 6,2% (προσωρινά στοιχεία). Με διάκριση κατά γεωγραφική περιοχή, ο αντίστοιχος μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης των μισθωμάτων για την Αθήνα ανήλθε σε 6,0%, για τη Θεσσαλονίκη σε 7,8% και για την υπόλοιπη Ελλάδα σε 6,1%.
Κατά το β’ εξάμηνο του 2023 τα μισθώματα των γραφείων για το σύνολο της χώρας κατέγραψαν αύξηση 1,5% σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2023 (προσωρινά στοιχεία). Οι αντίστοιχοι ρυθμοί μεταβολής των μισθωμάτων ήταν 2,0% κατά το β’ εξάμηνο του 2022 και 4,4% κατά το α’ εξάμηνο του 2023 (αναθεωρημένα στοιχεία).
Δείκτες καταστημάτων
Με βάση τα διαθέσιμα προσωρινά στοιχεία, το 2023 οι τιμές των καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών (σε ονομαστικούς όρους) αυξήθηκαν κατά μέσο όρο 6,9% σε σχέση με το 2022 για το σύνολο της Ελλάδος, έναντι αύξησης 6,2% το 2022. Με διάκριση κατά γεωγραφική περιοχή, ο αντίστοιχος μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης των τιμών ήταν 8,5% για την Αθήνα, 7,3% για τη Θεσσαλονίκη και 4,0% για την υπόλοιπη Ελλάδα.
Το β’ εξάμηνο του 2023 οι τιμές των καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών αυξήθηκαν κατά 2,4% σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο για το σύνολο της χώρας (προσωρινά στοιχεία). Οι αντίστοιχοι ρυθμοί μεταβολής ήταν 2,9% το β’ εξάμηνο του 2022 και 4,1% το α’ εξάμηνο του 2023 (αναθεωρημένα στοιχεία). Με διάκριση κατά γεωγραφική περιοχή, το β’ εξάμηνο του 2023 οι τιμές των καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών κατέγραψαν αύξηση 3,4% στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, 0,5% στη Θεσσαλονίκη και 1,2% στην υπόλοιπη Ελλάδα, σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2023.
Για το σύνολο του 2023 τα μισθώματα των καταστημάτων όλων των κατηγοριών σε ονομαστικούς όρους, για το σύνολο της χώρας, κατέγραψαν μέση ετήσια αύξηση 5,7% (προσωρινά στοιχεία). Με διάκριση κατά γεωγραφική περιοχή, ο αντίστοιχος μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης των μισθωμάτων ήταν 6,2% για την Αθήνα, 5,3% για τη Θεσσαλονίκη και 5,2% για την υπόλοιπη Ελλάδα.
Κατά το β’ εξάμηνο του 2023 τα μισθώματα των καταστημάτων αυξήθηκαν κατά 1,1% σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2023 για το σύνολο της χώρας (προσωρινά στοιχεία). Οι αντίστοιχοι ρυθμοί αύξησης των μισθωμάτων ήταν 1,6% κατά το β’ εξάμηνο του 2022 και 4,3% κατά το α’ εξάμηνο του 2023 (αναθεωρημένα στοιχεία).
Συνεχίζεται η άνοδος
Σημαντική αύξηση καταγράφουν τα ενοίκια των παλαιών γραφείων στο α’ τρίμηνο 2024, ενώ την τελευταία δεκαετία οι μισθώσεις έχουν καταγράψει άνοδο 40%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Αξιών Γραφείων στην Αττική της Geoaxis, τα παλαιά γραφεία αποτελούν πάνω από το 90% του αποθέματος, την ώρα που τα λίγα νεόδμητα ενεργειακά πιστοποιημένα κτίρια καταγράφουν μέχρι και τριπλάσια μισθώματα, στο επίπεδο των 30-35 ευρώ/τ.μ./μήνα, δίχως στο νούμερο αυτό να υπολογίζονται οι κοινόχρηστες δαπάνες.
Σύμφωνα με την Geoaxis, “ξεκίνησε η εποχή της αποκαθήλωσης του αγαπημένου σλόγκαν location – location – location και της αντικατάστασής του από το sustainability – digitalization – ESG. Η μεγάλη πλειοψηφία χρηστών και επενδυτών αναζητά πλέον αειφορία, ψηφιοποιημένα/αυτοματοποιημένα συστήματα, προσφορά στο περιβάλλον και μετρήσιμη συνεισφορά στο κοινωνικό γίγνεσθαι, ανεξάρτητα της θέσης του ακινήτου. Ιστορικά, η δύναμη της τοποθεσίας κυριάρχησε μονοδιάστατα μέχρι που το Διαδίκτυο και ο κορονοϊός άλλαξαν τα δεδομένα και η εικονική πραγματικότητα μας οδηγεί στο μέλλον. Όλο και περισσότερο ψωνίζουμε δίχως να επισκεπτόμαστε τα καταστήματα (ακόμα και η μαναβική απέχει ένα κλικ), οι τραπεζικές συναλλαγές δεν απαιτούν γκισέ, η εργασία επεκτείνεται σε υβριδικές μορφές και η διασκέδαση και ενημέρωση ψηφιοποιήθηκαν δίχως επιστροφή”.
Οι τιμές – αυτοτελή κτίρια (παλαιά)
Παλαιά αυτοτελή κτίρια γραφείων, με θέσεις στάθμευσης, σε βασικούς οδικούς άξονες: Οι τιμές που σημειώνονται στα αυτοτελή κτίρια γραφείων με θέσεις στάθμευσης είναι στον άξονα της Λ. Κηφισίας 13,66 ευρώ/τ.μ./μήνα, στον άξονα της Λ. Βουλιαγμένης 12,23 ευρώ/τ.μ./μήνα, στον άξονα της Λ. Μεσογείων 11,30 ευρώ/τ.μ./μήνα, ενώ, τέλος, στον άξονα της Λ. Συγγρού 10,12 ευρώ/τ.μ./μήνα.
Παλαιά αυτοτελή κτίρια γραφείων, δίχως θέσεις στάθμευσης, στο κέντρο της Αθήνας: Στο κέντρο της Αθήνας, στην περιοχή πέριξ (όχι επί) της πλατείας Συντάγματος, οι τιμές που καταγράφονται είναι στα 16,64 ευρώ/τ.μ./μήνα και στην περιοχή του Κολωνακίου στα 22,78 ευρώ/τ.μ./μήνα.
Παλαιά αυτοτελή κτίρια γραφείων, δίχως θέσεις στάθμευσης, σε βασικούς οδικούς άξονες: Στον οδικό άξονα της Λ. Κηφισίας οι τιμές που διαμορφώνονται είναι στα 12,79 ευρώ/τ.μ./μήνα, στον άξονα της Λ. Μεσογείων 10,80 ευρώ/τ.μ./μήνα, στον άξονα της Λ. Βουλιαγμένης 9,32 ευρώ/τ.μ./μήνα και στον άξονα της Λ. Συγγρού 7,94 ευρώ/τ.μ./μήνα.
“Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα αποτελέσματα της χρονικά βαθύτερης ανάλυσης που προχωρήσαμε κατά τα τελευταία 10 χρόνια. Από την επεξεργασία των στοιχείων φαίνεται πως υπάρχει αύξηση κατά μέσο 37% στα αυτοτελή κτίρια γραφείων δίχως θέσεις στάθμευσης και 33% στα αυτοτελή κτίρια γραφείων με θέσεις στάθμευσης σε σχέση με τις αξίες του 2015”, αναφέρει η Geoaxis, υπό τον Γιάννη Ξυλά.