Του Κώστα Κατίκου
Επικουρική σύνταξη με 15 έτη ασφάλισης καθιερώνει το ασφαλιστικό νομοσχέδιο για όλους τους ασφαλισμένους, με άμεσα ωφελημένους τους δημοσίους υπαλλήλους, τους εργαζομένους σε ΔΕΚΟ και άλλες μικρότερες κατηγορίες ασφαλισμένων που θα έπρεπε να έχουν 35 έτη.
Με τη διάταξη του νομοσχεδίου η 15ετία θα αρκεί για να θεμελιώνεται το δικαίωμα χορήγησης της επικουρικής σύνταξης, είτε ο ασφαλισμένος έχει ένα ταμείο είτε συμπληρώνει τη 15ετία σε περισσότερα με διαδοχική ασφάλιση.
Η έκδοση της επικουρικής θα γίνεται με διαδικασία fast track, μέσα σε 3 μήνες από την ημερομηνία που ο ασφαλισμένος θα παίρνει την κύρια σύνταξη. Μέσα σε ένα χρόνο μετά την απονομή και πάντως εντός 3ετίας, θα γίνεται έλεγχος από τον ΕΦΚΑ για τυχόν διορθώσεις στα ποσά (προς τα πάνω ή προς τα κάτω). Πέραν της 3ετίας, δεν θα γίνεται έλεγχος.
Η 15ετία ισχύει κατά κανόνα για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ ενώ σε άλλα ταμεία χρειάζονταν περισσότερα με πρώτους τους Δημοσίους υπαλλήλους, τους υπαλλήλους ΔΕΚΟ και τραπεζών τους εμποροϋπαλλήλους, και ασφαλισμένους άλλων φορέων, όπου για την επικουρική έπρεπε να συμπληρώνονται τα ίδια έτη που απαιτούνται για την κύρια σύνταξη, (25ετία, 35ετία). Πολλοί εξ αυτών κατέφευγαν στις αναγνωρίσεις πλασματικού χρόνου ενώ τώρα θα βγαίνουν νωρίτερα με επικουρική γλιτώνοντας το κόστος των εξαγορών.
Όσοι θεμελιώνουν δικαίωμα σε κύρια σύνταξη με λιγότερα απ[ό 15 έτη όπως οι συνταξιούχοι με χορηγία δημάρχων, και νομαρχών, θα παίρνουν επικουρική από τα ταμεία που κατέβαλαν εισφορές και με λιγότερα από 15 έτη.
Τρία είναι τα οφέλη από τη διάταξη για επικουρικές με 15ετία:
1.Απελευθερώνονται χιλιάδες αιτήσεις ασφαλισμένων οι οποίοι θα πάρουν πλήρη επικουρική σύνταξη με τα χρόνια που έχουν (π.χ. 20, 25. η 30 έτη) ενώ με το προηγούμενο καθεστώς θα έπρεπε να συμπληρώσουν 35ετία με πλασματικά έτη, (π.χ. ΔΕΚΟ) αλλιώς θα έπαιρναν την επικουρική στα 67 ή μειωμένη.
2.Θα επανεξεταστούν αιτήσεις που πήραν απορριπτική απόφαση λόγω έλλειψης χρονικών προϋποθέσεων. Για παράδειγμα η έκδοση επικουρικής με 15ετία ανεξαρτήτως ταμείων (διαδοχική) διευκολύνει τους αυτοαπασχολούμενους του ΤΣΜΕΔΕ που μπορούν να θεμελιώσουν δικαίωμα με 15ετία σε ΤΣΜΕΔΕ και Δημόσιο, ή ΤΣΜΕΔΕ και ΙΚΑ.
3.Χιλιάδες ασφαλισμένοι θα γλιτώσουν από το κόστος εξαγοράς πλασματικού χρόνου που θα χρειάζονταν για να συμπληρώσουν περισσότερα από 15 έτη ασφάλισης γα να πάρουν την επικουρική. Το όφελος από τα πλασματικά για έναν μέσο μισθό των 1.200 ευρώ είναι 72 ευρώ για κάθε μήνα αναγνώρισης (εισφορά 6% επί των 1.200 ευρώ). Αν κάποιος ασφαλισμένος ήθελε για παράδειγμα να αναγνωρίσει 36 μήνες για να συμπληρώσει τα ένσημα της επικουρικής, θα πλήρωνε 2.592 ευρώ που τώρα δεν θα χρειαστεί να τα καταβάλει.
Για παράδειγμα:
*Ασφαλισμένος σε ταμείο ΔΕΚΟ με ηλικία 60 ετών έχει 38 χρόνια στην κύρια ασφάλιση και 30 στην επικουρική. Με το ισχύον καθεστώς θα πάρει πλήρη κύρια σύνταξη άμεσα ενώ την επικουρική θα την πάρει στα 67 εκτός αν συμπληρώσει 35ετία, με παραμονή στην εργασία για άλλα 5 χρόνια, ή με αναγνωρίσεις πλασματικού χρόνου. Με τη νέα διάταξη δεν θα χρειαστεί τίποτα από τα δυο καθώς θα πάρει την επικουρική με πλήρες ποσό για τα 30 χρόνια που έχει.
*Ασφαλισμένος του Δημοσίου 62 ετών έχει 40 χρόνια στην κύρια ασφάλιση και 28 στην επικουρική. Με το παλιό καθεστώς παίρνει άμεσα την κύρια και είτε επιλέγει να πάρει την επικουρική μειωμένη, είτε θα περιμένει τα 67 να την πάρει πλήρη. Με την νέα διάταξη θα πάρει την επικουρική με τα 28 χρόνια που έχει και θα είναι πλήρης.
Μικρότερα ποσά μετά τον νόμο 4387/2016
Ωστόσο υπάρχουν και τα αρνητικά καθώς οι επικουρικές πλέον δεν είναι όπως παλιά αλλά πολύ μικρότερες. Με 15ετία τα ποσά επικουρικής σύνταξης για χαμηλούς μισθούς, μπορεί να ξεκινούν από τα 50 ευρώ, ενώ με περισσότερα έτη και υψηλότερους μισθούς φτάνουν ως και τα 378 ευρώ μετά την κράτηση ασθένειας και προ φόρου.
Το ψαλίδι στις επικουρικές οφείλεται στην αλλαγή του τρόπου υπολογισμού που ισχύει μετά τον νόμο 4387/16 και χωρίζει τη σύνταξη σε δυο ποσά: Το πρώτο είναι για τα χρόνια ασφάλισης ως το 2014 και το δεύτερο από το 2015 και μετά.
Το τμήμα σύνταξης ως το 2014 έχει μείωση 30% αν ο ασφαλισμένος βγαίνει με όρια ηλικίας μειωμένης σύνταξης, ενώ το τμήμα σύνταξης από το 2025 και μετά εξαρτάται από τις εισφορές. Η μείωση 30% αντικαταστάθηκε από συντελεστές που κατεβάσουν το ποσό όσο μικρότερη είναι η ηλικία συνταξιοδότησης.
Σύμφωνα με τον πίνακα που επεξεργάστηκε το Capital.gr τα ποσά επικουρικών διαμορφώνονται ως εξής:
* Ασφαλισμένος με 30 έτη (εκ των οποίων τα 21 ως το 2014) και μισθό 1.465 ευρώ θα πάρει επικουρική σύνταξη 122,94 ευρώ πριν το φόρο, αν βγεί στα 62 και 165,19 ευρώ αν βγεί στα 67.
*Ασφαλισμένος με 15 έτη ασφάλισης το 2023 εκ των οποίων τα 6 ως το 2014 με μισθό 950 ευρώ αν βγεί στα 62 θα πάρει επικουρική σύνταξη 41,36 ευρώ πριν το φόρο και 52,32 ευρώ αν βγεί στα 67.
*Ασφαλισμένος με 40 έτη ασφάλισης εκ των οποίων τα 31 ως το 2014 που έχει μισθό 2.420 ευρώ αν βγεί στα 62 θα πάρει επικουρική σύνταξη 365,11 ευρώ πριν το φόρο, ενώ με ηλικία 67 η επικουρική βγαίνει στα 377,90 ευρώ.