Της Βάσως Αγγελέτου
Η Ελένη Λουρή, πρώην υποδιοικήτρια της Τράπεζας της Ελλάδος και υπηρεσιακή υπουργός Ανάπτυξης στην κυβέρνηση Σαρμά, διορίστηκε στο διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας με απόφαση του τελευταίου Eurogroup στις 16 Οκτωβρίου 2023.
Με τον διορισμό της, η κ. Λουρή θα αναπληρώσει τη θέση του Γερμανού Christopher Gabriel Maetze-Engelhardt, η θητεία του οποίου έληξε τον περασμένο Ιούνιο.
Η κ. Λουρή-Δενδρινού ξεκίνησε το 1972 τις σπουδές της στο Οικονομικό Τμήμα της Ανώτατης Σχολής Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών (ΑΣΟΕΕ), το 1977 έλαβε μεταπτυχιακό δίπλωμα στα Οικονομικά από το London School of Economics & Political Science και το 1986 έλαβε το διδακτορικό της δίπλωμα στα Οικονομικά από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Κατόπιν, από το 1989 έως το 1992, εργάστηκε ως λέκτορας στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ως Επίκουρη Καθηγήτρια από το 1992 έως το 1996, ως Αναπληρώτρια Καθηγήτρια από το 1996 έως το 2001 και ως Καθηγήτρια από το 2001 έως σήμερα. Το 2004 ανέλαβε οικονομική σύμβουλος του Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή, θέση από την οποία παραιτήθηκε προκειμένου να αναλάβει τη θέση ως Υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος.
Σημειώνεται ότι το διοικητικό συμβούλιο του ΤΧΣ περιλαμβάνει τρία εκτελεστικά μέλη και έξι μη εκτελεστικά. Στους εκτελεστικούς περιλαμβάνεται ο διευθύνων σύμβουλος Ηλίας Ξηρουχάκης, ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος Νικόλας Βαλαντάσης και ο Φώτης Κουρμούσης ως εκτελεστικό μέλος διορισμένο από την ΤτΕ και το υπουργείο Οικονομικών.
Τις υπόλοιπες -μη εκτελεστικές θέσεις- καταλαμβάνουν ο πρόεδρος Ανδρέας Βερύκιος και τα μέλη Βασίλης Σπηλιωτόπουλος (ορισμένος από την ΤτΕ), Κώστας Τσατσαρώνης, ο Μιχάλης Κεφαλογιάννης (ορίστηκε πρόσφατα από το ΥΠΕΘΟ στη θέση του Παναγιώτη Τριδήμα), ο Παναγιώτης Τριδήμας (ορισμένος από το ΥΠΕΘΟ) και ο Ιταλός Marco Mazzucchelli. Αξίζει να αναφερθεί ότι καθώς λήγουν οι θητείες των μελών του ΔΣ τα τελευταία χρόνια, οι ξένοι αντικαθιστώνται από Έλληνες του εξωτερικού οι οποίοι διαθέτουν εμπειρία στους ευρωπαϊκούς θεσμούς με στόχο την “ελληνοποίηση” του ΔΣ.
Θυμίζεται ότι το ΤΧΣ ιδρύθηκε το 2010 ως ανεξάρτητος φορέας (νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου) ο οποίος εποπτεύεται από το υπουργείο Οικονομικών μόνο στο ταμειακό σκέλος, δηλαδή στις λειτουργικές του δαπάνες, και όχι στις αποφάσεις που λαμβάνει αναφορικά με το εγχώριο τραπεζικό σύστημα.
Μετά τις ανακεφαλαιοποίησεις που έχουν πραγματοποιηθεί στις συστημικές τράπεζες και την Attica Bank τα μνημονιακά έτη, το ΤΧΣ κατέχει ποσοστό 40% στην Εθνική, 27% στην Πειραιώς, 9% στην Alpha Bank και 70% στην Attica Bank, ενώ το μερίδιο (1,4%) που κατείχε στη Eurobank επαναγοράστηκε τον Σεπτέμβριο από την ίδια την τράπεζα.
Κρίσιμες κινήσεις στη σκακιέρα της αποεπένδυσης
Τον μεγαλύτερο λόγο, πάντως, στις αποφάσεις του ΤΧΣ έχει ο Ευρωπαίος Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) δεδομένου ότι τα έσοδα από τη διάθεση των ποσοστών του ΤΧΣ στις τράπεζες δεν καταλήγουν στα δημόσια ταμεία αλλά αποπληρώνουν απευθείας το δημόσιο χρέος που έχει εκδώσει προς τη χώρα μας ο ESM. Αυτός είναι ο λόγος που ο ESM μαζί με την ECB -σε εποπτικό ρόλο- θα έχουν τη μεγαλύτερη βαρύτητα στις κρίσιμες αποφάσεις που αναμένεται να ληφθούν το επόμενο διάστημα στο πλαίσιο της στρατηγικής αποεπένδυσης.
Θυμίζεται ότι, με βάση το χρονοδιάγραμμα που έχουν καταρτίσει οι διοικήσεις των τραπεζών σε συνεργασία με την κυβέρνηση και το ΤΧΣ, οι επόμενες εβδομάδες αναμένονται καθοριστικές για την αποχώρηση του Ταμείου από Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα και Πειραιώς.
Στις 10 Νοεμβρίου ολοκληρώνεται η ανταγωνιστική διαδικασία για την Alpha Bank σε συνέχεια της απρόσκλητης προσφοράς που κατέθεσε η UniCredit. Εάν δεν υποβληθούν ανταγωνιστικές προσφορές, αναμένεται να ζητηθεί από τον ιταλικό κολοσσό να υποβάλλει βελτιωτική προσφορά προσφέροντας υψηλότερο premium.
Μετά τις 7 Νοεμβρίου -που ανακοινώνονται τα οικονομικά αποτελέσματα εννεαμήνου- αναμένεται να δρομολογηθεί και η διαδικασία προσέλκυσης προσφορών για το 20% στην Εθνική Τράπεζα.
Σειρά θα πάρει στην αρχή του 2024 και η Πειραιώς, με τις διαδικασίες να επισπεύδονται λόγω ανησυχίας για ενδεχόμενη επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Ευρωζώνη και ενδεχόμενες πιέσεις στις χρηματαγορές το επόμενο έτος.
Στον “πάγο” οι σχέσεις Μαξίμου – ΤΧΣ
Δύσκολη φάση διανύουν οι σχέσεις κυβέρνησης – ΤΧΣ στον απόηχο της προσφοράς που κατέθεσε για την Alpha Bank η Unicredit, μετά την άρνηση του CEO Ηλία Ξηρουχάκη να δημοσιοποιήσει το τίμημα της προσφοράς (1,33 ευρώ). Παρότι η προσφορά δημοσιοποιήθηκε στις 23 Οκτωβρίου από τις δύο τράπεζες, και επιβεβαιώθηκε η παραλαβή της από το ΤΧΣ, το τελευταίο προέβη σε δημοσιοποίηση του τιμήματος μόλις μία εβδομάδα αργότερα, στις 30 Οκτωβρίου.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την φαινομενική απροθυμία της ηγεσίας του Ταμείου να “τρέξει” ταυτόχρονα τις διαδικασίες αποεπένδυσης για Alpha και Εθνική προκάλεσαν την έντονη δυσφορία του Μαξίμου, με κυβερνητικές πηγές να διαμηνύουν σε αυστηρό τόνο ότι οι δύο διαδικασίες θα τρέξουν παράλληλα και χωρίς καθυστέρηση.
Έντονη δυσφορία εξέφρασαν, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr και μέλη του ΔΣ του ΤΧΣ που εκπροσωπούν τους Θεσμούς τα οποία δεν συμφωνούσαν με την καθυστέρηση της δημοσιοποίησης του τιμήματος -ένα βήμα που κρίνεται αναγκαίο για τη διασφάλιση της αναγκαίας διαφάνεια της διαδικασίας η οποία θα πρέπει να υπηρετεί με τον βέλτιστο τρόπο το δημόσιο συμφέρον.