Της Βάσως Αγγελέτου
Με πολύ διστακτικά βήματα εξακολουθούν να αυξάνονται τα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων για επιχειρήσεις για νοικοκυριά, σε αντίθεση με τα επιτόκια δανείων που αναπροσαρμόζονται με ταχείς ρυθμούς.
Τη στρατηγική “δύο ταχυτήτων” των τραπεζών επιβεβαιώνουν τα στοιχεία Σεπτεμβρίου που έδωσε στο φως της δημοσιότητας η Τράπεζα της Ελλάδος, σύμφωνα με τα οποία το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο νέων καταθέσεων για τα νοικοκυριά αυξήθηκε κατά 17 μονάδες βάσης στο 1,73%, έναντι αύξησης έξι μονάδων βάσης τον Αύγουστο.
Για τις επιχειρήσεις, η αύξηση ήταν πιο εντυπωσιακή σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα, αφού τον Σεπτέμβριο το επιτόκιο προθεσμιακής κατάθεσης ενός έτους αυξήθηκε μεσοσταθμικά κατά 15 μονάδες βάσης στο 2,85% έναντι μείωσης μίας μονάδας βάσης τον προηγούμενο μήνα.
Ακόμη πιο απογοητευτικά είναι τα στοιχεία για τις υφιστάμενες καταθέσεις, αφού για διάστημα δύο ετών σημειώθηκε αύξηση επιτοκίων μόλις κατά τέσσερις μονάδες βάσης στα νοικοκυριά και κατά 14 μονάδες βάσης στις επιχειρήσεις.
Σε επίπεδο περιθωρίου κέρδους (spread), αυτό εξακολουθεί να βαίνει αυξανόμενο στο 5,89% σημειώνοντας άνοδο τεσσάρων μονάδων βάσης για τα υφιστάμενα δάνεια/καταθέσεις. Για τα νέα δάνεια/καταθέσεις, αντιθέτως, το spread υποχώρησε κατά 24 μονάδες βάσης στο 5,72% τον Σεπτέμβριο.
Άλμα στα επιτόκια των νέων στεγαστικών δανείων
Με δυναμικούς ρυθμούς, αντιθέτως, μετακυλίουν οι ελληνικές τράπεζες τα αυξημένα επιτόκια της ΕΚΤ στη στεγαστική πίστη όπου καταγράφεται ο μεγαλύτερος ρυθμός ανόδου των επιτοκίων στα δάνεια ιδιωτών.
Συγκεκριμένα, τον Σεπτέμβριο το μεσοσταθμικό επιτόκιο στα νέα στεγαστικά δάνεια εκτοξεύτηκε κατά 39 μονάδες βάσης αγγίζοντας το 4,42% έναντι μείωσης 16 μονάδων βάσης τον προηγούμενο μήνα. Το γεγονός αυτό, ωστόσο, δεν συνάδει με την εικόνα της ραγδαίας πτώσης στη χορήγηση στεγαστικών δανείων που καταγράφεται το 2023, καθώς η εκτίναξη των επιτοκίων του ευρώ στο 4% τρομάζει τους δανειολήπτες.
Πηγές του κλάδου διευκρινίζουν, πάντως, σε δηλώσεις τους στο Capital,gr, ότι το ποσοστό των στεγαστικών δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου που εκταμιεύονται τον τελευταίο χρόνο είναι πάρα πολύ μικρό σε σύγκριση με τα δάνεια σταθερού επιτοκίου που προσφέρουν στους δανειολήπτες ασφάλεια και προβλεψιμότητα σε περιβάλλον επιθετικής νομισματικής σύσφιξης.
Διαφορετική είναι η εικόνα στα υφιστάμενα στεγαστικά δάνεια όπου το επιτόκιο (για διάρκειες άνω των πέντε ετών) αυξήθηκε μόλις κατά δύο μονάδες βάσης στο 4,42%.
Οξύνεται ο ανταγωνισμός στα επιχειρηματικά δάνεια
Πιο θεαματικές μεταβολές διαπιστώνονται, ωστόσο, στα επιτόκια των δανείων και ιδιαίτερα των επιχειρηματικών όπου ο ανταγωνισμός μεταξύ των τραπεζών ενισχύεται, όπως εξηγούν στο Capital.gr υψηλόβαθμες πηγές του τραπεζικού κλάδου.
Όσον αφορά τη διάρθρωση των επιτοκίων ως προς το ύψος του δανείου σημειώνεται ότι το μέσο επιτόκιο για δάνεια μέχρι και 250.000 ευρώ αυξήθηκε κατά 8 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 5,76%, για δάνεια από 250.001 μέχρι 1 εκατ. ευρώ αυξήθηκε κατά 9 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 6,06%, ενώ για δάνεια άνω του 1 εκατ. ευρώ μειώθηκε κατά 34 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 6,06%.
Σημειώνεται ότι η αχίλλειος πτέρνα των οικονομικών αποτελεσμάτων των τραπεζών για το τρέχον έτος δεν είναι άλλη από την πιστωτική συρρίκνωση όπου οι εκτιμήσεις τους στις περισσότερες περιπτώσεις διαψεύστηκαν, με τα πιστωτικά ιδρύματα να κάνουν αγώνα δρόμου για την επίτευξη των στόχων τους.
Αυτός είναι και ο λόγος που καταγράφεται μεγάλη πίεση στα spreads των επιτοκίων των μεγάλων επιχειρηματικών δανείων “ως αποτέλεσμα του υγιούς ανταγωνισμού”, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά υψηλόβαθμο στέλεχος συστημικής τράπεζας.