Του Γιώργου Λαμπίρη
Συνέχισε την ανοδική της πορεία στο δεκάμηνο του 2023, ήτοι στο διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου, η αγορά ηλεκτρικών, όπως προκύπτει από στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας και προέρχονται από μέτρηση της εταιρείας GfK, τα οποία αποτυπώνουν την εικόνα του κλάδου. Ο τομέας ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών ενισχύθηκε φέτος εντονότερα σε κάποιες επιμέρους κατηγορίες, όπως τα κλιματιστικά, τα ψυγεία και οι καταψύκτες, που έλαβαν ώθηση από το πρόγραμμα του υπουργείου Περιβάλλοντος “Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή”.
Ειδικότερα, το σύνολο της αγοράς σε τεμάχια είδε αύξηση κατά 5,2% το φετινό δεκάμηνο σε σχέση με το περσινό, από 14,95 εκατομμύρια συσκευές στις 15,75 εκατομμύρια συσκευές. Η πιο ισχυρή ανάπτυξη από πλευράς τεμαχίων στην προαναφερόμενη χρονική περίοδο παρουσιάστηκε, όπως ήταν αναμενόμενο, στα κλιματιστικά, όπου πουλήθηκαν 46,3% περισσότερα σε σύγκριση με πέρυσι, ήτοι από 289,6 χιλ. το 2022 σε 423,79 χιλιάδες φέτος. Ισχυρή, όμως, ήταν η ανάπτυξη και για τις μεγάλες οικιακές συσκευές, κατηγορία όπου συμπεριλαμβάνονται τα ψυγεία και οι καταψύκτες, που ενισχύθηκαν από το πρόγραμμα, καθώς και άλλες συσκευές, όπως οι ηλεκτρικές κουζίνες. Έτσι, στην περίοδο αναφοράς τα πωλούμενα τεμάχια αυξήθηκαν κατά 11,9%, από 1,18 εκατομμύρια πέρυσι σε 1,32 εκατομμύρια φέτος.
Να σημειωθεί πάντως ότι οι συσκευές ψυχαγωγίας σπιτιού, μεταξύ των οποίων οι τηλεοράσεις, συνεχίζουν να γράφουν πτώση με 8,5% στο δεκάμηνο από πλευράς τεμαχίων, καθότι πολλοί καταναλωτές απέκτησαν κάποια συσκευή της συγκεκριμένης κατηγορίας στο διάστημα της πανδημίας, όπου σημαντικό μέρος της διασκέδασης μεταφέρθηκε κατ’ οίκον. Ελπίδα για την επαναφορά της ζήτησης στη συγκεκριμένη κατηγορία αποτελούν δύο σημαντικές αθλητικές διοργανώσεις του 2024, οι Ολυμπιακοί Αγώνες και το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου, Euro 2024. Ωστόσο στο διάστημα που εξετάζουμε η πτώση σε τεμάχια ήταν από τις 262,23 χιλιάδες συσκευές το 2022 στις 239,93 χιλιάδες συσκευές το 2023. Συνεχιζόμενα πτωτική είναι η πορεία και για τα προϊόντα ΙΤ (λάπτοπ, τάμπλετ, σταθεροί υπολογιστές και αναλώσιμα υπολογιστών), όπου και πάλι σημαντική μερίδα των καταναλωτών προμηθεύτηκε τα εν λόγω προϊόντα μεταφέροντας το γραφείο στο σπίτι κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Επομένως, μετά την ένταση που καταγράφηκε στην αγορά των συγκεκριμένων προϊόντων στη διάρκεια έξαρσης του κορονοϊού, ακολούθησε η πτώση της και η συρρίκνωση της ζήτησης.
Η πρόβλεψη για ρεκόρ 15ετίας και οι υποτονικοί Νοέμβριος-Δεκέμβριος
Ανοδικός, όμως, είναι και ο τζίρος της αγοράς ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών, καθότι, από τα 2,15 δισεκατομμύρια ευρώ στο δεκάμηνο του 2022, φέτος έφτασε τα 2,43 δισεκατομμύρια ευρώ, κάτι που μεταφράζεται σε μεταβολή 12,8%. Τη μεγαλύτερη συμμετοχή στον τζίρο της αγοράς έχουν οι μεγάλες οικιακές συσκευές, οι οποίες έλαβαν σημαντική ώθηση από το πρόγραμμα “Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή”, όπως προαναφέρθηκε. Η πρόβλεψη των στελεχών της αγοράς είναι ότι φέτος η κατηγορία των ηλεκτρικών συσκευών θα καταγράψει ρεκόρ τζίρου δεκαπενταετίας. Ωστόσο θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι δύο τελευταίοι μήνες του έτους, Νοέμβριος και Δεκέμβριος, ήταν υποτονικοί από πλευράς κατανάλωσης των συγκεκριμένων προϊόντων, ενώ και η Black Friday κινήθηκε χαμηλότερα των προσδοκιών. Μένει, λοιπόν, να φανεί εάν και κατά πόσο η προσδοκία για το συγκεκριμένο ρεκόρ σε τζίρο θα εκπληρωθεί με τη συμπλήρωση του έτους. Έτσι, από τα 484,7 εκατομμύρια ευρώ, ο τζίρος τους έφτασε στα 585,22 εκατομμύρια ευρώ, κινούμενος ανοδικά με ποσοστό 20,7%.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η πορεία των μικρών οικιακών συσκευών, οι οποίες παρουσίασαν και αυτές αύξηση του τζίρου τους κατά 19,5%, από τα 177,93 εκατ. ευρώ στα 212,6 εκατ. ευρώ, ενώ και σε τεμάχια πουλήθηκαν περισσότερες από 3,27 εκατ. συσκευές το 2022, οι οποίες έφτασαν τις 3,59 εκατομμύρια συσκευές φέτος (+9,7%). Στην κατηγορία των μικρών οικιακών συσκευών υπάγονται και τα air fryers, που αποτελούν τη νέα τάση στον οικιακό εξοπλισμό. Πρόκειται για συσκευές τηγανίσματος με αέρα χωρίς έλαια, οι οποίες γνωρίζουν αυτή την περίοδο αντίστοιχη επιτυχία με αυτήν που είχαν κάποτε οι οικιακές φριτέζες.
Βλέποντας την κατηγορία των προϊόντων τηλεπικοινωνιών, η πορεία τους ήταν θετική στο διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου του 2023, με αύξηση 5,3% στα τεμάχια και 9,1% στον τζίρο.
Πωλήσεις των δύο προσεχών ετών χάθηκαν για τα ψυγεία
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα κουπόνια για το “Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή” “έκλεψαν” πωλήσεις σχεδόν για τα δύο επόμενα έτη στα ψυγεία, λόγω της ζήτησης που παρουσιάστηκε και με βάση το γεγονός ότι η αγορά ενός ψυγείου δεν είναι επαναλαμβανόμενη, όπως μπορεί να συμβεί στην περίπτωση των κλιματιστικών. Για παράδειγμα, η εικόνα στα κλιματιστικά είναι διαφορετική, γιατί η νέα τεχνολογία και η ποιότητα μιας συσκευής μπορεί να πείσουν τον καταναλωτή να αγοράσει και πάλι κλιματιστικό, ακόμα και εάν απέκτησε κάποιο έναν χρόνο ή λίγους μήνες νωρίτερα. Ταυτόχρονα, πρόκειται για μια συσκευή που ευνοείται από την τουριστική κίνηση αλλά και από τις υψηλές θερμοκρασίες, που ωθούν τους καταναλωτές στην αγορά κλιματιστικών. Η εκτίμηση, πάντως, είναι ότι οι αυξημένες πωλήσεις κλιματιστικών θα χαθούν εντός του 2024 και θα επιστρέψουν οι κανονικές πωλήσεις προ voucher του “Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή”, ήτοι μεταξύ 350.000 και 400.000 κλιματιστικών.