Λίγο πριν από την επόμενη ακρόαση του Τζούλιαν Ασάνζ από τα δικαστήρια του Ηνωμένου Βασιλείου ενόψει της πιθανής έκδοσής του στις ΗΠΑ, η Διεθνής Αμνηστία επαναλαμβάνει τις ανησυχίες της ότι ο Ασάνζ αντιμετωπίζει τον κίνδυνο σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε περίπτωση έκδοσής του και προειδοποιεί για βαθύτατο “ανατριχιαστικό αποτέλεσμα” στην ελευθερία των μέσων ενημέρωσης παγκοσμίως.
“Ο κίνδυνος για τις/τους εκδότριες/-ες και την ερευνητική δημοσιογραφία σε όλο τον κόσμο κρέμεται από μια κλωστή. Εάν ο Τζούλιαν Ασάνζ σταλεί στις ΗΠΑ και διωχθεί εκεί, η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης παγκοσμίως περνάει επίσης από δίκη”, δήλωσε η Julia Hall, εμπειρογνώμονας της Διεθνούς Αμνηστίας σε θέματα αντιτρομοκρατίας και ποινικής δικαιοσύνης στην Ευρώπη.
“Ο Ασάνζ θα υποφέρει προσωπικά από αυτές τις πολιτικά υποκινούμενες κατηγορίες, και η παγκόσμια κοινότητα των μέσων ενημέρωσης θα λάβει το μήνυμα ότι ούτε αυτή είναι ασφαλής. Το δικαίωμα του κοινού στην πληροφόρηση σχετικά με το τι κάνουν οι κυβερνήσεις τους στο όνομά τους θα υπονομευθεί βαθιά. Οι ΗΠΑ πρέπει να αποσύρουν τις κατηγορίες βάσει του νόμου περί κατασκοπείας κατά του Ασάνζ και να τερματίσουν την αυθαίρετη κράτησή του στο Ηνωμένο Βασίλειο”.
Εάν ο Τζούλιαν Ασάνζ χάσει την άδεια για την άσκηση έφεσης, θα κινδυνεύει με έκδοση στις ΗΠΑ και δίωξη βάσει του νόμου περί κατασκοπείας του 1917, ενός νόμου του πολέμου που δεν είχε ποτέ ως στόχο το νόμιμο έργο των εκδοτριών/-ών και των δημοσιογράφων. Ο Ασάνζ θα μπορούσε να αντιμετωπίσει έως και 175 χρόνια φυλάκισης. Για τη λιγότερο σοβαρή κατηγορία της απάτης με ηλεκτρονικούς υπολογιστές, θα μπορούσε να του επιβληθεί μέγιστη ποινή φυλάκισης 5 ετών.
Ο Ασάνζ θα διέτρεχε επίσης υψηλό κίνδυνο παρατεταμένης απομόνωσης σε φυλακή υψίστης ασφαλείας. Παρόλο που οι ΗΠΑ έχουν προσφέρει “διπλωματικές διαβεβαιώσεις” στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίες υποτίθεται ότι εγγυώνται την ασφάλειά του σε περίπτωση φυλάκισής του, οι διαβεβαιώσεις αυτές των αρχών περιλαμβάνουν τόσο πολλές επιφυλάξεις που δεν μπορούν να θεωρηθούν αξιόπιστες.
“Οι διαβεβαιώσεις των ΗΠΑ δεν μπορούν να θεωρηθούν αξιόπιστες. Οι αμφίβολες διαβεβαιώσεις ότι θα έχει καλή μεταχείριση σε μια αμερικανική φυλακή ηχούν κούφιες αν αναλογιστούμε ότι ο Ασάνζ αντιμετωπίζει ενδεχομένως δεκάδες χρόνια φυλάκισης σε ένα σύστημα γνωστό για τις καταχρήσεις του, συμπεριλαμβανομένης της παρατεταμένης απομόνωσης και των ανεπαρκών υπηρεσιών υγείας για τους κρατούμενους. Οι ΗΠΑ απλώς δεν μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια και την ευημερία του, όπως αντιστοίχως δεν έχουν κάνει ούτε για τους εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που βρίσκονται σήμερα φυλακισμένοι στις ΗΠΑ”, δήλωσε η Julia Hall.
Παγκόσμια απειλή για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης
Εάν ο Τζούλιαν Ασάνζ εκδοθεί, θα δημιουργηθεί επικίνδυνο προηγούμενο, σύμφωνα με το οποίο η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα μπορούσε να στοχοποιεί προς έκδοση εκδότριες/-ες και δημοσιογράφους σε όλο τον κόσμο. Άλλες χώρες θα μπορούσαν να ακολουθήσουν το παράδειγμα των ΗΠΑ και να δράσουν ανάλογα.
“Η δημοσίευση από τον Τζούλιαν Ασάνζ εγγράφων που του αποκαλύφθηκαν από πηγές στο πλαίσιο της εργασίας του με το Wikileaks αντικατοπτρίζει το έργο των ερευνητών δημοσιογράφων. ΟΙ ερευνητές δημοσιογράφοι συνήθως πραγματοποιούν τις δραστηριότητες που περιγράφονται στο κατηγορητήριο: Μιλούν με εμπιστευτικές πηγές, ζητούν διευκρινίσεις ή πρόσθετα έγγραφα, λαμβάνουν και διαδίδουν επίσημες και ενίοτε διαβαθμισμένες πληροφορίες”, δήλωσε η Julia Hall.
Τα ειδησεογραφικά και εκδοτικά πρακτορεία δημοσιεύουν συχνά και δικαίως απόρρητες πληροφορίες για να ενημερώσουν για θέματα ύψιστης δημόσιας σημασίας. Η δημοσίευση πληροφοριών που είναι προς το δημόσιο συμφέρον αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης. Προστατεύεται επίσης από το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δεν πρέπει να ποινικοποιείται.
“Οι προσπάθειες των ΗΠΑ να εκφοβίσουν και να φιμώσουν τις ερευνήτριες και τους ερευνητές δημοσιογράφους για την αποκάλυψη κυβερνητικών παραπτωμάτων, όπως η αποκάλυψη εγκλημάτων πολέμου ή άλλων παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου, πρέπει να σταματούν εν τη γενέσει τους”.
“Πηγές όπως οι νόμιμοι πληροφοριοδότες που αποκαλύπτουν κυβερνητικές παραβάσεις στις/στους δημοσιογράφους και τους εκδότες πρέπει επίσης να είναι ελεύθεροι να μοιράζονται πληροφορίες για το δημόσιο συμφέρον. Θα είναι πολύ πιο απρόθυμοι να το πράξουν αν ο Τζούλιαν Ασάνζ διωχθεί για την άσκηση νόμιμου εκδοτικού έργου.
“Πρόκειται για δοκιμασία από την οποία περνούν οι αρχές των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου ως προς τη δέσμευσή τους στις θεμελιώδεις αρχές της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης που στηρίζουν το δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης και το δικαίωμα του κοινού στην πληροφόρηση. Δεν είναι μόνο ο Τζούλιαν Ασάνζ στο εδώλιο. Η φίμωση του Ασάνζ φιμώνει και άλλους”, δήλωσε η Julia Hall.
Ιστορικό
Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου επιβεβαίωσε διήμερη ακρόαση στις 20 και 21 Φεβρουαρίου 2024. Το αποτέλεσμα θα καθορίσει αν ο Τζούλιαν Ασάνζ θα έχει περαιτέρω ευκαιρίες να υποστηρίξει την υπόθεσή του ενώπιον των βρετανικών δικαστηρίων ή αν θα έχει εξαντλήσει όλες τις προσφυγές στο Ηνωμένο Βασίλειο, εξέλιξη που θα οδηγήσει στη διαδικασία έκδοσης ή σε προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.