-|-
Παρά τις προβλέψεις των διεθνών οργανισμών (Ε.Ε., ΔΝΤ, ΕΚΤ), οι οποίοι περιμένουν μερική επιβράδυνση της ανάπτυξης το 2024 σε σχέση με το 2023, η Αθήνα επιμένει ότι τον επόμενο χρόνο η ανάπτυξη θα αυξηθεί στο 2,9%, από το 2,4% που αναμένεται να κλείσει για φέτος.
Η βάση αυτής της αισιόδοξης πρόβλεψης, κόντρα στις εκτιμήσεις των διεθνών οργανισμών, είναι η αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας, η οποία δεν φαίνεται να επηρεάζεται ιδιαίτερα από τη διεθνή συγκυρία. Αυτό αναμένεται και για το 2023, που φιλοδοξεί να είναι ο τρίτος συνεχόμενος χρόνος στον οποίο η ανάπτυξη θα υπερβεί την επίσημη πρόβλεψη του 2,4%.
Οι εκτιμήσεις θέλουν τις επενδύσεις φέτος να αγγίζουν, έπειτα από πολλά χρόνια, το 15% του ΑΕΠ, φτάνοντας συνολικά τα 32 δισ. ευρώ. Πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό παίζουν φέτος, αλλά και τα επόμενα χρόνια, οι δημόσιες επενδύσεις, με τον προϋπολογισμό του ΠΔΕ να φτάνει πάνω από τα 10 δισ. ευρώ και, αν σε αυτά προστεθούν και τα 2,6 δισ. που αναμένεται να απορροφηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης, οι δημόσιες επενδύσεις (χωρίς να υπολογιστεί και το ιδιωτικό κεφάλαιο που κινητοποιούν) θα φτάσουν τα 12, 6 δισ. ευρώ.
Τα μπόνους του 2023
Σύμμαχο της ανάπτυξης για φέτος αποτελεί και η ιδιωτική κατανάλωση, με αύξηση η οποία αναμένεται να φτάσει το 2,9%, από 1,3% που προέβλεπε ο Προϋπολογισμός του 2023. Ακόμα μία βοήθεια για υψηλότερο ΑΕΠ είναι η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών κατά περίπου 4 δισ. ευρώ, που αποτυπώνει η Τράπεζα της Ελλάδος για το οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου. Η μείωση αυτή, η οποία οφείλεται κατά 2/3 στην υποχώρηση των τιμών της ενέργειας και κατά 1/3 στην υποχώρηση των τιμών των πρώτων υλών, “προστίθεται” αυτόματα στο ΑΕΠ της χώρας.
Άλλη μία θετική εξέλιξη σε ό,τι αφορά το ΑΕΠ έρχεται από τον τουρισμό, ο οποίος για το 8μηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου καταγράφει αύξηση των εισπράξεων κατά 15,3% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022. Από το ΥΠΕΘΟ υπολογίζουν ότι ο τζίρος του τουρισμού αναμένεται να αυξηθεί από χρόνο σε χρόνο κατά περίπου 2,3 δισ. ευρώ, φτάνοντας για φέτος τα 20 δισ. ευρώ, από 17,7 δισ. ευρώ που είχε φτάσει το 2022. Ο τουρισμός και γενικότερα οι εξαγωγές είναι από τα κρυφά χαρτιά για την ανάπτυξη του επόμενου χρόνου, με τις εκτιμήσεις να θέλουν νέο ρεκόρ εισπράξεων.
Πρωταγωνιστής οι επενδύσεις
Ωστόσο, για το 2024 πρωταγωνιστής της ανάπτυξης θα είναι οι επενδύσεις, με κορμό το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο αναμένεται να φτάσει τα 12,1 δισ. ευρώ.
Το Ταμείο Ανάκαμψης αναμένεται να αυξήσει το ΑΕΠ κατά 2,5%, δηλαδή περίπου 6 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 3,6 δισ. ευρώ θα είναι δημόσιες επενδύσεις και 2,2 δισ. ιδιωτικές.
Το τελικό ποσό των δαπανών θα φτάσει στα 7,1 δισ. ευρώ, αφού τον επόμενο χρόνο θα γίνουν επιπλέον δαπάνες ύψους 1,1 δισ. για έργα τα οποία υλοποιήθηκαν μεν το 2023, αλλά οι πληρωμές καθυστέρησαν λόγων των εκλογών.
Το Πρόγραμμα Δημοσιών Επενδύσεων περιλαμβάνει επιπλέον έργα 8,8 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 6,8 δισ. ευρώ είναι έργα του ΕΣΠΑ και 2 δισ. ευρώ εθνική χρηματοδότηση. Επίσης, για το 2024 θα τρέξει και το ειδικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων για την αποκατάσταση των υποδομών αλλά και των ζημιών από τις πλημμύρες που προκάλεσε η καταιγίδα “Daniel”, στο τέλος του καλοκαιριού. Για τον λόγο αυτό, υπάρχει διακριτός προϋπολογισμός έργων ύψους 600 εκατ. ευρώ.
Έσοδα 6,8 δισ. από αποκρατικοποιήσεις
Οι καθυστερήσεις των εκλογών είχαν ως συνέπεια τη μη ολοκλήρωση των μεγάλων αποκρατικοποιήσεων, όπως της σύμβασης παραχώρησης της Εγνατίας Οδού και της αξιοποίησης του ποσοστού του Δημοσίου στη Helleniq Energy. Οι αναβολές αυτές έχουν ως αποτέλεσμα για το 2024 να έχει τεθεί ένας φιλόδοξος στόχος για έσοδα από αποκρατικοποιήσεις ύψους 6,77 δισ. ευρώ. Από τα χρήματα αυτά, τα προσδοκώμενα έσοδα από διαγωνισμούς, για τους οποίους έχουν υποβληθεί δεσμευτικές προσφορές, με αναμενόμενη πρώτη εκταμίευση το 2024, είναι 4,75 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος από τα χρήματα αυτά αφορά τη σύμβαση παραχώρησης της Εγνατίας Οδού για 25 χρόνια με τίμημα 3,27 δισ. ευρώ, το οποίο δεν εισπράχθηκε ούτε κατά ένα μέρος μέσα στο 2023 και εκτιμάται ότι μέρος του θα μπει στα δημόσια ταμεία μέσα στο 2024.
Από διαγωνισμούς που βρίσκονται σε εξέλιξη και προβλέπεται να ολοκληρωθούν μέσα στον επόμενο χρόνο αναμένεται μέσα στο 2024 να εισπραχθεί τίμημα ύψους 975,4 εκατ. ευρώ, ενώ από καταβολές δόσεων ολοκληρωμένων συναλλαγών προηγούμενων ετών αναμένεται να εισπραχθούν 46,2 εκατ. ευρώ.
Ενίσχυση των εισοδημάτων
Σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη θα δώσει ένα πλέγμα μέτρων που θα αυξήσει τα εισοδήματα του 2024 κατά 1,6 δισ. ευρώ, χωρίς στο ποσό αυτό να υπολογίζεται η αύξηση του κατώτερου μισθού, η οποία θα αποφασιστεί και θα αρχίσει να ισχύει από τον Απρίλιο.
Ανάμεσα στα μέτρα του επόμενου χρόνου ξεχωρίζουν το νέο μισθολόγιο του Δημοσίου, η αύξηση του αφορολόγητου για οικογένειες με παιδιά, οι αυξήσεις των συντάξεων, το “ξεπάγωμα” των τριετιών, η μείωση του τέλους επιτηδεύματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες, η καταβολή του Youth Pass κτλ.
Οι εισοδηματικές ενισχύσεις θα αυξήσουν εκ των πραγμάτων και το ΑΕΠ. Τούτο, σε συνδυασμό και με τη μείωση του πληθωρισμού, που αναμένεται να μειωθεί στο 2,6%, από 3,9% που προβλέπεται να φτάσει φέτος, και φυσικά τη μείωση της ανεργίας στο 10,8%, από 11,6% που αναμένεται να φτάσει το 2023.
Αξίζει να σημειωθεί ότι φέτος, μόνο από τη μείωση της ανεργίας, το Δημόσιο είχε πρόσθετα έσοδα ύψους 700 εκατ. ευρώ.