-|-
Με πολύ καλύτερες προοπτικές επανέρχεται η ιδέα για έκδοση “πράσινων” ομολόγων για το 2024 η οποία ως ιδέα υπήρξε από το 2021 αλλά η εφαρμογή της αναβλήθηκε λόγω της αναστάτωσης που προκλήθηκε από τον υψηλό πληθωρισμό και στη συνέχεια την αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ.
Η αγορά πράσινων ομολόγων στην ΕΕ έκανε τα πρώτα δειλά βήματα το 2016 – 2017, “πάγωσε” όμως μετά την πανδημία του κορονοϊού. Στόχος των πράσινων ομολόγων είναι να παρέχουν κρατική χρηματοδότηση σε έργα που υλοποιούνται με αμιγώς εθνικούς πόρους και κατευθύνονται σε επενδύσεις που θα βοηθήσουν την πράσινη μετάβαση της κάθε χώρας και εν προκειμένω της Ελλάδας.
Τα επιτόκια τους είναι χαμηλότερα από αυτά των κλασικών κρατικών ομολόγων (αφού ο δανεισμός που γίνεται αφορά έργα που θα φέρουν έσοδα στο κράτος μέλος) και ευνοούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έχει προειδοποιήσει ότι για να περάσει η ΕΕ σε μια οικονομία μηδενικών ρύπων μέχρι και το 2050 θα χρειαστούν επιπλέον επενδύσεις ύψους 600 δισ. ευρώ. Συμβολικά, η έκδοση “πράσινων” ομολόγων υπονοεί και μια ωριμότητα της αγοράς ομολόγων που επιθυμεί η Ελλάδα στην προσπάθεια να πάρει νέα αναβάθμιση εντός της επενδυτικής βαθμίδας.
Πέρα από αυτό όμως, η Ελλάδα θέλει να δοκιμάσεις την έκδοση των πράσινων ομολόγων μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας ώστε να δώσει περισσότερες επιλογές στους παλιούς και τους νέους επενδυτές. Χρονικά η έκδοση τοποθετείται στο δεύτερο εξάμηνο του επόμενου χρόνου. Μέχρι τότε θα έχει ξεκινήσει και η αποκλιμάκωση των επιτοκίων του ευρώ μάλλον το δεύτερο μισό του 2024.
Ειδική επιτροπή επιλογής έργων
Η επιτυχία του όλους εγχειρήματος θα πρέπει να προετοιμαστεί προσεκτικά για να μην καταλήξει σε αποτυχία. Στην κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να οριστεί εξωτερικός σύμβουλος, ο οποίος θα δώσει κατευθύνσεις για το θεσμικό πλαίσιο που θα πρέπει να δημιουργήσει η Ελλάδα πριν προχωρήσει στην έκδοση “ειδικών ομολόγων”, θα αξιολογήσει τους βασικούς διαπραγματευτές που θα αναλάβουν την αναδοχή των ομολόγων. Ο ξένος σύμβουλος θα γνωμοδοτήσει επίσης και για την σκοπιμότητα και κυρίως την ωριμότητα των έργων που θα προταθούν από την ελληνική πλευρά για χρηματοδότηση. Με άλλα λόγια, η όλη προσπάθεια θα είναι οργανωμένη ώστε να μην υπάρχουν καθυστερήσεις ή αστοχίες.
Τα προνόμια του δημοσιονομικού πλαισίου
Ένα ακόμη επιχείρημα που συνηγορεί στην έκδοση πράσινων ομολόγων είναι και τα προνόμια που δίνει το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο για επενδύσεις νέας γενιάς που αποφασίστηκε την περασμένη εβδομάδα στο πλαίσιο των νέων δημοσιονομικών κανόνων. Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε ότι οι επενδυτικές δαπάνες δεν θα εξαιρούνται μεν από το έλλειμμα αλλά θα δημιουργεί μεγαλύτερο δημοσιονομικό χώρο.
Οι δαπάνες για την πραγματοποίηση επενδύσεων που έχουν αναπτυξιακό χαρακτήρα και συμβάλουν στην αντιμετώπιση σύγχρονων προκλήσεων όπως η ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, η ενεργειακή ασφάλεια, η οικονομική ανθεκτικότητα, η κοινωνική συνοχή και η άμυνα, θα εγγράφουν τις δαπάνες στο έλλειμμα. Ωστόσο, τα κράτη που δεσμεύονται να πραγματοποιήσουν ένα σύνολο μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων θα μπορούν να αιτηθούν μεγαλύτερη περίοδο προσαρμογής (έως 7 αντί για 4 έτη) προκειμένου να πετύχουν τους δημοσιονομικούς τους στόχους. Και αυτό αποτελεί θετική εξέλιξη για την Ελλάδα η οποία έχει αναλογικά από τα υψηλότερα προγράμματα δημοσίων επενδύσεων με αυτό του 2 024 να ξεπερνά τα 12,1 δισ. ευρώ.