-
Η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή εντείνει τις ανησυχίες για το ενδεχόμενο μιας νέας ενεργειακής κρίσης. Οι αναλυτές προσπαθούν να εκτιμήσουν το μέγεθος της επίπτωσης από την ενδεχόμενη εισβολή των Ισραηλινών στη Λωρίδα της Γάζας, με τις προβλέψεις να κάνουν λόγο για ρίσκο εκτίναξης της τιμής του πετρελαίου πάνω από τα 100 δολάρια ενώ δε λείπουν και τα ακραία σενάρια για εκτίναξη της τιμής στα 150 δολάρια, στο κακό σενάριο της εμπλοκής του Ιράν στις εχθροπραξίες. Αρκετοί αναλυτές συγκρίνουν την τρέχουσα κρίση με εκείνη του 1973, η οποία επηρέασε την οικονομική ανάπτυξη για μια περίοδο σχεδόν 10 ετών με κύριο χαρακτηριστικό τον αυξημένο πληθωρισμό. Σημειώνεται ότι το Ιράν παράγει το 4% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου και ταυτόχρονα ελέγχει τα στενά του Ορμούζ από όπου διέρχεται το 30% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου και το 25% του φυσικού αερίου.
Γεωπολιτικός κίνδυνος
Μέχρι στιγμής η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή είχε μικρό αντίκτυπο στον παγκόσμιο εφοδιασμό πετρελαίου και φυσικού αερίου καθώς το Ισραήλ δεν είναι μεγάλος παραγωγός.
Ωστόσο, ο πόλεμος στο Ισραήλ αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους γεωπολιτικούς κινδύνους για τις αγορές πετρελαίου από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πέρυσι, εν μέσω ανησυχιών για ενδεχόμενη κλιμάκωση που αφορά το Ιράν.
Οι συμμετέχοντες στην αγορά αξιολογούν τι μπορεί να συνεπάγεται μια ευρύτερη σύγκρουση για τις προμήθειες από χώρες της κορυφαίας περιοχής παραγωγής πετρελαίου στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, του Ιράν και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Εάν διαπιστωθεί ότι η Τεχεράνη εμπλέκεται άμεσα στην επίθεση της Χαμάς, πιθανότατα θα έχει ως αποτέλεσμα την πλήρη επιβολή των κυρώσεων από τις ΗΠΑ στις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν, εκτιμούν αναλυτές.
Άνοδος των τιμών
Σε αυτό το σκηνικό ήδη καταγράφεται άνοδος της τιμής του φυσικού αερίου το οποίο την περασμένη Παρασκευή έκλεισε στα 53,982 ευρώ/MWh. Μέσα σε 10 ημέρες η τιμή του αερίου αυξήθηκε κατά σχεδόν 15 ευρώ/MWh, από τα 38,231 ευρώ/MWh στις 6 Οκτωβρίου. Η άνοδος της τιμής του αερίου είχε ως αποτέλεσμα να ανακοπεί και η πτωτική τροχιά των τιμών του ηλεκτρισμού στην Ευρώπη αλλά και την Ελλάδα. Για σήμερα η τιμή του ρεύματος προβλέπεται να φτάσει τα 127,75 ευρώ/MWh αυξημένη κατά 36,65% σε σύγκριση με χθες (93,49 ευρώ/MWh).
Όσο για την τιμή του αργού και αυτή κινείται ανοδικά με το brent στα 90,92 δολάρια/βαρέλι. Σημειώνεται ότι την Παρασκευή τόσο το brent όσο και το αμερικανικό WTI κατέγραψαν άνοδο σχεδόν 6%, που είναι η υψηλότερη από τον Απρίλιο, υπό τον φόβο των επενδυτών για μια ευρύτερη ανάφλεξη στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Σημειώνεται τέλος ότι οι επιπτώσεις από το ενδεχόμενο αύξησης των τιμών της ενέργειας για την ελληνική οικονομία θα είναι βαριές με δεδομένο ότι η χώρα μας είναι εξαρτημένη σε ποσοστό 74% από εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Το 2022 η Ελλάδα δαπάνησε περίπου 14 δις. ευρώ για εισαγωγές ενέργειας ποσό που αντιστοιχεί σχεδόν στο 60% του αρνητικού ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών.